Groenlo, toen Grolle genoemd, vervulde een cruciale rol in de Tachtigjarige Oorlog. Stadhouder Frederik Hendrik belegerde in 1627 het strategisch gelegen stadje om de Spanjaarden te verjagen. Zijn aanpak met een gesloten linie rondom de stad, zodat er niemand naar binnen of buiten kon, had succes. Later paste Frederik Hendrik die strategie ook toe bij de belegering van andere steden, wat hem de bijnaam ”Stedendwinger” gaf.

De Slag om Grolle wordt eens in de twee jaar nagespeeld door honderden acteurs vanuit de hele wereld. Het evenement trok vorig jaar 40.000 bezoekers. „Als er voor het historische spel zoveel belangstelling is, zal er, zo denken we, zeker ook interesse zijn voor een museum rondom de Slag van Grolle”, zegt projectleider Koen Klein Tuente. De initiatiefnemers rekenen op ruim 20.000 betalende bezoekers per jaar.

De Tachtigjarige Oorlog krijgt nu in Groenlo aandacht in het Stadsmuseum. „Dat is een pand uit de negentiende eeuw met veel kleine ruimtes waarin het verhaal niet goed kan worden verteld”, aldus Klein Tuente. „De Calixtuskerk, die er in 1627 ook al stond, is een passender plek.”

Het nieuwe museum presenteert de geschiedenis van Groenlo tijdens de Tachtigjarige Oorlog met animaties, games en digitale projecties interactief aan de hand van zeven thema’s. Daarvoor wordt boven de zijbeuken een loopbrug aangelegd, die van bovenaf symbolisch de plattegrond van een vesting vormt.

Klein Tuente: „We willen vooral het andere verhaal van de Tachtigjarige Oorlog vertellen. In het westen van de Nederlanden ging de oorlog geleidelijk over in de Gouden Eeuw. Hier in de Achterhoek was het echter een periode van ellende, armoede en plunderingen. Hier werd de strijd voor de vrijheid uitgevochten.”

De Calixtuskerk, een rijksmonument in laatgotische stijl, is sinds 1978 in het bezit van de Stichting Oude Gelderse Kerken. De plaatselijke hervormde gemeente houdt diensten in het koor. Schip en twee zijbeuken worden gebruikt voor exposities en passende activiteiten.