CLC (Christelijke Lectuur Centra) begon in 1941 in Engeland omdat in die tijd nauwelijks goede boeken voorhanden waren. Van daaruit kwamen er steeds meer boekhandels, groothandels en uitgeverijen wereldwijd; in 1962 begon CLC vanuit Amersfoort met de eerste boekenzending in Nederland. Er kwamen winkels in Amsterdam, Winschoten, Vlissingen, Almelo, Arnhem, Apeldoorn en Hoensbroek.

Sommige zijn intussen overgedragen, andere werden gesloten. Door allerlei veranderingen werd het steeds lastiger om de wereldwijde zendingsvisie met de plaatselijke boekhandel te combineren en internationale projecten te ondersteunen. CLC heeft tot eind vorig jaar het werk in Bulgarije ondersteund, de enige christelijke boekhandel in dat land.

In 2022 dreigde ook de laatste CLC-boekhandel, die in Apeldoorn, de deuren te moeten sluiten; het lukte niet om opvolging te vinden. Karel-Jan Karels, student theologie, en zijn vriendin Louise Harkes, student bedrijfskunde, trokken de stoute schoenen aan en besloten de winkel draaiende te houden. Beiden waren op dat moment 19 jaar. Ze stuurden het team vrijwilligers aan en gingen allebei zelf ook twee dagen per week in de winkel werken.

Roeping

„We zagen het als onze roeping om de enige christelijke boekhandel in Apeldoorn open te houden”, zegt Louise Harkes. Dat het om een CLC-boekhandel ging was voor het tweetal niet bepalend voor hun besluit. Harkes: „Onze focus is meer lokaal gericht. We hebben ons nooit heel erg betrokken gevoeld bij de internationale community van CLC. We betaalden onze contributie en namen deel aan een online gebedsmeeting, maar het bijwonen van internationale conferenties was voor ons niet mogelijk. Feitelijk vormden we met onze boekhandel en website wel CLC-Nederland.”

Het lidmaatschap van CLC had voorheen overigens wel voordelen, zegt Karels. „We konden met de uitgeverij meeliften met coproducties van internationale bestsellers, zoals ”Meer dan een timmerman” van Josh en Sean McDowell.”

Voor CLC bestaat in Nederland weinig draagvlak meer, constateert Karels. „In Nederland was CLC een van de vele christelijke boekhandels, in een land als Frankrijk of Italië is dat heel anders. Daar is de CLC-boekhandel vaak dé christelijke boekhandel met meerdere vestigingen. Harkes: „Als we in Straatsburg of Lyon op vakantie zijn, vinden we het altijd leuk om een CLC-boekhandel te zien. Dat voelt toch vertrouwd.”

Missie

„Onder de vorige manager van onze winkel was de band met CLC al losser geworden”, zegt Karels. „Binnenkort stapt de laatste CLC’er uit ons bestuur. De stichting blijft onder een andere naam bestaan, met een iets gewijzigde doelstelling. De website, die werd gehost door CLC, vervangen we door een eigen website. Het verspreiden van christelijke lectuur en Bijbels voor een brede doelgroep blijft wel onze missie.”

Els Oosterhuis is als bestuurslid nauw betrokken geweest bij het veranderingsproces. „De kernvraag was: wat is er nodig om de boekhandel voort te zetten? Uit eigen ervaring weet ik hoe enthousiasmerend het is om tweejaarlijks Europese CLC-conferenties te bezoeken en jaarlijks conferenties te houden met internationale sprekers. Maar het wordt lastiger om de klanten op de hoogte te houden van het wereldwijde werk. Dat was al veel langer niet meer vol te houden vanuit één winkel in combinatie met het intensieve winkelwerk. Als je iets doet, moet je het goed doen. Daarom staan we er als bestuur van harte achter dat Karel-Jan en Louise die plaatselijke en regionale betrokkenheid willen vergroten, en met een steeds meer lokaal bestuur zien we daar nu al de vruchten van.”

„Het proces om te komen waar we nu zijn is niet altijd makkelijk geweest”, geeft Oosterhuis aan. „Maar we kijken met verwondering terug hoe God ons geleid heeft. Eén zo’n wonder was dat Karel-Jan en Louise kwamen, vol enthousiasme en met nieuwe ideeën. Een ander is dat CLC Nederland het internationale werk nog een laatste grote donatie wilde geven. Die is ook tot stand gekomen.”

Getuigenis

Maar is het niet jammer dat CLC nu uit Nederland verdwijnt? Nee, zo kijkt Oosterhuis er niet tegen aan. Liever benadrukt ze wat CLC voor Nederland heeft betekend, als eerste zendingsorganisatie die hier christelijke boekhandels opzette. „We vinden het nu vooral belangrijk dat de boekwinkel in Apeldoorn blijft bestaan als een fysiek getuigenis in de straat, waar mensen vrijblijvend binnen kunnen lopen.”

Voor de boekhandel in Apeldoorn verandert er op het oog niet zo veel, aldus Harkes. „CLC gaf ons altijd al de ruimte om een eigen beleid te voeren. Wel hebben we de huisstijl van de winkel aangepast, het interieur vernieuwd en een nieuwe naam gekozen: Christelijke Boekhandel Credo.”

Zaterdag 24 mei is iedereen welkom om de heropende winkel te bekijken. „We voelen ons nu vrijer”, zegt Harkes. „Onze eerste verantwoordelijkheid is nu dat de winkel goed draait en financieel gezond blijft. Daarbij is wel cruciaal dat christenen in de regio onze boekhandel steunen. Dit is een van de weinige plekken waar zo’n breed christelijk publiek bij elkaar komt; dat koesteren we.”