Rabbijn Van de Kamp: Slachtconvenant beperkt vrijheid van godsdienst

Met het convenant, stelt Van de Kamp, „krijgt de staat voor het eerst in de geschiedenis de mogelijkheid zich inhoudelijk te gaan bemoeien met joods-wettelijke details van het koosjer slachten”, zoals op welke plek in de hals het slachtdier aangesneden moet worden. Een dergelijke bemoeienis van staatswege met het deel van het slachtproces dat de rabbijnen toebehoort, „overschrijdt de grens van de godsdienstvrijheid.”

De rabbijn betreurt verder dat staatssecretaris Bleker (Landbouw) bij de opstelling van het convenant wel in zee is gegaan met het Nederlands-Israëlitisch Kerkgenootschap (NIK) maar niet met zijn Raad voor de Koosjere Slacht. „In overleg over religieuze zaken is het niet aan de staatssecretaris te besluiten met welke partij hij om tafel gaat. Als de staat deze keuze maakt, overschrijdt hij de grens van de scheiding van kerk en staat.”

Inhoudelijke bemoeienis van de staat met de invulling van godsdienstpraktijken en de aantasting van de scheiding van kerk en staat raken niet alleen de joden, maar evenzeer christelijk Nederland, meent rabbijn Van de Kamp. „In een samenleving waar religie in het publieke domein steeds meer ‘onderdrukt’ wordt, is het convenant in de huidige vorm uitermate risicovol.”

Reactie mr. drs. Geert Jan Spijker (directeur a.i. wetenschappelijk instituut CU): „Bij uitzondering mag de overheid wel degelijk grenzen stellen aan religieuze zaken. De overheid heeft daarbij wel grote terughoudendheid te betrachten. Ze kan zomaar het beest uit Openbaring 13 worden als ze de geestelijke vrijheid van haar burgers niet meer respecteert en met dwang overtuigingen probeert te beïnvloeden. Wat niet mag, is dat de overheid een bepaald genootschap voortrekt. Daar heeft de rabbijn een punt. Heeft het convenant gevolgen voor christelijk Nederland? Door de secularisering is er minder begrip voor eeuwenoude godsdienstige tradities. Ik deel in zijn algemeenheid de zorgen van de rabbijn over toenemende intolerantie vanuit seculiere hoek. Het is een van de grote uitdagingen van deze tijd.”

Reactie dr. G. M. J. M. Koolen (oud-Justitieambtenaar): „Dat grondwetsartikel 6 over het recht op godsdienstvrijheid wordt aangetast, is discutabel. De staat mag aan de uitoefening van dit recht beperkingen opleggen. Van de Kamp heeft wel een punt met betrekking tot de keuze door de staatssecretaris van de contractpartners. Het is inderdaad niet aan de staat om een selectie te maken van de bij het probleem betrokken levensbeschouwelijke organisaties. Niet alle relevante levensbeschouwelijke organisaties zijn bij de overeenkomst betrokken. Zij hoeven zich mijns inziens in beginsel niet gebonden te achten aan de gemaakte afspraken. Aangezien de vleesverwerkende bedrijven het convenant wél getekend hebben, zal de praktijk inzake ritueel slachten tot een conflictueuze patstelling kunnen leiden.”

Reactie dr. H. Post (zelfstandig adviseur en onderzoeker): „Het convenant is geen aantasting van de godsdienstvrijheid omdat de rituele onverdoofde slacht als zodanig niet wordt aangetast. Wel worden er regels gesteld om het lijden van de slachtdieren te beperken. Maar de essentie wordt gehandhaafd. Dat de overheid voorschriften aan de slacht stelt, is mijns inziens niet in strijd met de scheiding van kerk en staat. Of de keuze voor het NIK een geslaagde keuze is, kan ik moeilijk beoordelen. Op zich is deze keuze niet strijdig met de scheiding van kerk en staat. Het zou een vorm van discriminatie kunnen zijn, maar dat hangt af van de verantwoording door de overheid van haar keuze.”

Rabbijn Van de Kamp: Slachtconvenant beperkt vrijheid van godsdienst

Binnenland

RD.nl in uw mailbox?