VN–secretaris–generaal Kofi Annan, die de eendaagse bijeenkomst opende, noemde de hulpoperatie in Zuidoost–Azië „een race tegen de klok". Dodelijke ziektes dreigen het dodental in de rampgebieden, dat nu nog op ruim 146.000 staat, op korte termijn te doen verdubbelen.

De ramp in Zuidoost–Azië, waar op tweede kerstdag na een zware zeebeving enorme vloedgolven dood en verderf zaaiden, is volgens Annan de ergste in de geschiedenis van de VN. Vijf miljoen mensen verloren huis en haard en zijn afhankelijk van noodhulp. De schade aan de infrastructuur in de getroffen landen is nauwelijks te overzien.

„Wat op 26 december is gebeurd, is een ongeëvenaarde wereldwijde catastrofe, die vraagt om een ongeëvenaarde wereldwijde aanpak", zei Annan. Hij noemde de ramp „een kans om onze menselijkheid te tonen". Hij prees de wereld voor zijn vrijgevigheid, maar riep tegelijkertijd op om zo snel mogelijk daadwerkelijk met geld over de brug te komen.

Volgens Annan is direct een bedrag van 750 miljoen euro nodig voor noodhulp. Daarmee kunnen volgens de VN–baas vijf miljoen getroffenen een half jaar lang worden voorzien van de eerste levensbehoeften. De internationale gemeenschap heeft tot dusver ongeveer 3 miljard euro aan hulp toegezegd, maar veel van dat geld is nog niet daadwerkelijk beschikbaar.

Ruim eenderde van de benodigde 750 miljoen euro (278 miljoen) is bestemd voor Indonesië. Dat heeft de VN–organisatie voor humanitaire hulp (OCHA) bekendgemaakt. Vooral voor het herstel van de totaal verwoeste infrastructuur in de zwaargetroffen provincie Atjeh is veel geld nodig.

Sri Lanka krijgt 128 miljoen euro, de Maldiven ruim 50 miljoen en Somalië 7,7 miljoen. India en Thailand hebben niet gevraagd om financiële steun, maar kunnen mogelijk wel profiteren van de 271 miljoen euro die opzij zijn gezet voor regionale hulpverlening, aldus OCHA.

De helft van het beloofde geld komt van de Europese Unie. De Europese Commissie liet in Jakarta weten haar bijdrage te verhogen met 450 miljoen euro. Samen met de bedragen die de EU–lidstaten afzonderlijk hebben toegezegd, komt de totale Europese hulp boven de 1,5 miljard euro. Ook Japan en de Verenigde Staten zeiden donderdag dat zij overwegen hun bijdragen te verhogen.

Tijdens de conferentie werd vooral gesproken over het stroomlijnen en coördineren van de noodhulp en over de wederopbouw van de getroffen gebieden op de langere termijn. De deelnemende landen vinden dat de VN daarin een leidende rol moet blijven spelen.

De deelnemers aan de conferentie hebben verder het voorstel verwelkomd om de schuldenlast van de getroffen landen te verminderen. Ook staan zij unaniem achter het plan om in de landen rond de Indische Oceaan een alarmsysteem voor tsunami’s op te zetten. Deskundigen menen dat zo’n systeem duizenden mensenlevens had kunnen redden.

Een waarschuwingssysteem voor tsunami’s bestaat al in veel landen rond de Stille Oceaan, zoals de Verenigde Staten en Japan. Experts uit deze landen komen op 19 januari bijeen in het Japanse Kobe. Volgens het Japanse persbureau Kyodo is de bijeenkomst van specialisten onderdeel van een grotere conferentie over rampenbestrijding in het algemeen.

De getroffen landen namen donderdag alvast een voorschot op plannen om dergelijke rampen in de toekomst te voorkomen. Zo willen Indonesië, Sri Lanka en Thailand voortaan strengere voorwaarden stellen voor bebouwing dichtbij de kust. Ook moeten natuurlijke barrières, zoals koraalriffen en mangrovebossen, beter worden beschermd.