Britse officier getuigt over executies in Racak
De Britse generaal John Drewienkiewicz heeft donderdag voor het Joegoslavië-tribunaal getuigd over onder meer de gebeurtenissen in Racak (Kosovo) in januari 1999. Daar werden zo’n 45 doden gevonden waarvan de waarnemers van de Organisatie voor Veiligheid en Samenwerking in Europa (OVSE) onmiddellijk vaststelden dat die door Serviërs waren vermoord.
Deze waarneming leidde er mede toe dat NAVO-landen Joegoslavië aanvielen in de lente van dat jaar.
Drewienkiewicz was een van de leiders van de verificatiecommissie (KVM) van de OVSE in Kosovo. Die zag onder meer toe op het beloofde staken van de vijandelijkheden na een akkoord tussen de Amerikaanse gezant Holbrooke en de Joegoslavische leider Milosevic in oktober 1998.
Milosevic wordt door het Joegoslavië-tribunaal vervolgd wegens oorlogsmisdaden in Kosovo. De massamoord in Racak is een belangrijk stuk in de puzzel van de aanklagers die Milosevic schuld moet aantonen.
OVSE-waarnemers zoals Drewienkiewicz en vooral zijn chef, de Amerikaan Wiliam Walker, stelden bij het zien van de lichamen op 16 februari 1999 onmiddellijk vast wat er zich moest hebben afgespeeld. Walker belde volgens Drewienkiewicz vlak na de inspectie van de lichamen Holbrooke op om hem op de hoogte te brengen van de massamoord. Walker zou daarbij bij wijze van grap gezegd hebben dat Holbrooke zijn Nobelprijs voor de vrede wel kon vergeten.
De Britse officier, die sinds 1996 vrijwel constant in de Balkan aanwezig was, vertelde over een zware artilleriebeschieting van de streek rond Racak een week voor de slachting door het Joegoslavische leger. Daarbij haalde hij ook het doodschieten van drie Servische politiemannen aan. Het dorpje Racak gold als bolwerk van de Albanese separatisten van het UCK (Kosovo Bevrijdingsleger).
De etnisch Albanese slachtoffers waren volgens Driewienkiewicz niet gekleed voor de bergen of voor een guerrillastrijd. Ze leken ter plekke geëxecuteerd te zijn. Het waren allemaal mannen ouder dan veertig jaar en er waren geen tekenen van strijd.
De OVSE-versie van de gebeurtenissen in Racak is niet alleen door Belgrado bestreden. Walker werd na zijn beschuldiging onmiddellijk uitgewezen. Ook de verslaggeving van Franse journalisten en een tv-ploeg die er actief waren, ontkrachtten de lezing van een massa-executie op de bewuste plaatsen in Racak. Het geeft de beklaagde Milosevic munitie voor een langdurig kruisverhoor.
Drewienkiewicz’ getuigenis zou vrijdag worden voortgezet en zal waarschijnlijk uitlopen naar ten minste maandag.