„Als je met de rug naar het kabinet gaat staan, kun je geen invloed uitoefenen”, zei Remkes, die eerder op de dag het langverwachte advies presenteerde over de reductie van het stikstofgehalte. Hij blijft bij halvering daarvan in 2030, maar adviseert ook binnen een jaar gericht 500 tot 600 bedrijven, in zowel de landbouw als in andere sectoren, die veel stikstofneerslag veroorzaken uit te kopen. Vrijwillig als het kan, verplicht als het moet.

Het beeld dat sommigen woensdag hebben geschetst dat zijn advies niet veel anders is dan het plan dat minister Christianne van der Wal (Natuur en Stikstof) eind juni presenteerde, verwerpt Remkes. „Het is niet zo van ‘we deden een plas en alles blijft zoals het was’. De beide ministers moeten zichtbaar gaan maken dat het anders gaat worden”, zei Remkes. Hij doelt op de ministers Van der Wal en Piet Adema van Landbouw.

Het kabinet moet meer openstaan voor tegenargumenten, zei Remkes, en daar ontbreekt het volgens hem in het openbaar bestuur nog al eens aan. Niet alleen in de stikstofdiscussie, voegde hij daaraan toe. Om de vertrouwensrelatie tussen de samenleving en de overheid en tussen de samenleving en de politiek te verbeteren, moet er meer sprake zijn van dialoog en consultatie. Dat betekent volgens Remkes niet dat iedereen altijd gelijk kan krijgen. „Dat hoort er ook bij.”

Het kabinet moet afstappen van „vanuit Haagse wijsheden de samenleving gaan vertellen hoe het in elkaar zit”. Mensen moeten worden meegenomen in bestuurlijke processen en het kabinet moet een „redelijke toonzetting kiezen”. Er is meer aan de hand dan de stikstofdiscussie. Er is, zo zei hij ook eerder, sprake van een vertrouwenskloof tussen politiek en samenleving en tussen stad en platteland. „Dat vraagt om aandacht, om een deel van de polarisatie uit de samenleving te halen.”