Een Noord-Koreaanse raket vloog dinsdag over Japans grondgebied. Pyongyang testte de Hwasong-12 met een bereik van zo’n 4.500 kilometer over een gebied met 8 miljoen inwoners. Welke boodschap wil het regime van Kim Jong-un afgeven?
Bij de test ging in Japan het J-Alert af, waarbij burgers gesommeerd werd dekking te zoeken. Het projectiel belandde uiteindelijk ruim 3000 kilometer ten oosten van Japan in de Stille Oceaan. De Japanse premier Kishida sprak van een „barbaarse daad.”
Dit jaar is een uitzonderlijk druk raketjaar geweest voor Pyongyang. Dinsdag vuurde het land voor de 23e keer projectielen af sinds het begin van 2022. Nooit eerder testte het totalitaire land zo veel raketten in één jaar. Dit was al de vijfde proef in tien dagen tijd. Eerder dit jaar werd ook voor het eerst in vijf jaar een intercontinentale raket getest: dat is een projectiel dat heel Europa of de VS kan treffen.
Provocatie
De laatste keer dat Noord-Korea een raket over Japan afschoot was in 2017, de dagen van de zogenoemde ”fire and fury-spanningen” tussen Kim en de Amerikaanse oud-president Donald Trump. Die resulteerden uiteindelijk in twee tops tussen de Noord-Koreaanse en Amerikaanse leider – en nog meer ontmoetingen tussen Kim en de toenmalige Zuid-Koreaanse president Moon Jae-in. Pyongyang kondigde destijds een moratorium op rakettests af, maar de tops leverden Noord-Korea op wat mooie propagandaplaatjes na niets op.
En dus zijn de raketproeven weer opgestart. Hierbij laat Noord-Korea de buitenwereld zien dat het nog steeds een actuele dreiging is – ook in tijden waarin alle ogen op Rusland gericht zijn. De spierballen worden getoond, maar een rakettest is ook wat het woord zegt: Pyongyang test zijn wapenarsenaal om het te kunnen verbeteren en uit te breiden. Noord-Korea voert graag agressieve acties uit die tot internationale aandacht leiden, maar trekt op politiek en militair vlak ook zijn eigen plan.
Japan veroordeelde de lancering in krachtige bewoordingen, maar heeft niet veel instrumenten voorhanden om de provocatie te vergelden. Dat geldt ook voor de internationale gemeenschap: er zijn wel nieuwe sancties denkbaar, maar daarvoor is de instemming van en handhaving door China vereist. Hoewel Peking ook geen fan is van de Noord-Koreaanse raketten en kernwapens, is het conflict met de VS nu te groot om toe te geven aan wat als ‘westerse’ sancties worden gezien. Het Amerikaans-Chinese conflict drijft Peking en Pyongyang slechts nader tot elkaar. Ook Rusland hecht nu sterker aan de banden met Noord-Korea, dat deze week nog de annexatie van vier Oekraïense regio’s toejuichte.
Atoomproef
Strafmaatregelen zijn bovendien geen wondermiddel: sancties kunnen Kim pijn doen, maar niet ten val brengen. Dat laatste kan alleen de Noord-Koreaanse bevolking bewerkstelligen.
Een snelle reactie kwam dinsdag wel vanuit Zuid-Korea. Daar stegen kort na de raketlancering Zuid-Koreaanse en Amerikaanse straaljagers op om precisiebombardementen uit te voeren op een rotspunt buiten de kust. Dit soort acties voert Seoul vaker uit na Noord-Koreaanse lanceringen, om te laten zien dat bij een echte aanval direct kan worden opgetreden.
Al maanden zijn er tekenen dat Pyongyang zijn zevende kernproef aan het voorbereiden is. Dat zou een provocatie van een heel andere orde zijn: het land testte sinds 2017 geen atoomwapen meer. Al jaren eerder dan de Russische president Vladimir Poetin liet Noord-Korea zien dat de nucleaire dreiging terug is van nooit helemaal weggeweest. De vele raketproeven zorgen nu nog niet voor instabiliteit in de regio, maar daar kan met een nieuwe atoomproef verandering in komen.