Segers: CU zal uitvoering hele asielakkoord bewaken
Als het kabinet zich niet houdt aan de in het asielakkoord gemaakte afspraken heeft het een probleem met de ChristenUnie. Die verzekering gaf CU-partijleder Segers zaterdag aan zijn kritische achterban. Dat gebeurde op een buitengewoon ledencongres, het eerste uit de geschiedenis van de partij.
De extra ledenbijeenkomst kwam er op initiatief van 340 leden, die opheldering wilden over de handtekening van de CU onder het asielakkoord. Parallel aan de oproep tot een congres rouleerde er een brief waarin onder meer viel te lezen dat „de juridische en moreel failliete beslissingen” in het akkoord hoe dan ook moesten worden teruggedraaid.
Dat harde oordeel zag uiteindelijk op één element uit het akkoord: het tijdelijk afremmen van de gezinshereniging. Zo wil het kabinet de beslistermijn volgend na het verzoek om een nareis verlengen van 6 naar 9 maanden. Dit betreft een autonome bevoegdheid van staatssecretaris Van der Burg die geen meerderheidsinstemming van de Tweede Kamer vergt. Tot eind volgend jaar volgt de visumafgifte pas na zes maanden na een positief nareisbesluit, tenzij er eerder geschikte huisvesting beschikbaar is. Nu gebeurt de afgifte nog zo spoedig mogelijk.
„Een mensenrechtenschending”, fulmineerde het kritische CU-lid Antonie Fountain; een van de initiatiefnemers van het congres. Kamerlid Don Ceder, die het asielakkoord namens de CU-Tweede Kamerfractie moest verdedigen, weersprak dat. Hij sprak van een administratieve maatregel. Ceder had het liefst gezien dat het voorgenomen nareisbeleid vooraf getoetst was door de Raad van State. Een poging daartoe van GroenLinks/PvdA strandde echter ternauwernood in de Tweede Kamer. Wellicht, zo opperde Ceder, was het beter geweest als de CU-fractie duidelijk had gemaakt hoe het akkoord er zonder de inbreng van de partij uit zou hebben gezien. „Achter de schermen is er hard geknokt voor we uiteindelijk uitkwamen op dit akkoord.”
Diverse CU-leden tapten op het congres uit een geheel ander vaatje. Was het met spoed bijeenroepen van de leden wel zo’n handige zet?, vroeg Emiel van Velzen (Houten) zich af. „We beginnen in een polariserende sfeer te komen. Volgens mij moeten we een andere modus vinden om het onderlinge gesprek aan te gaan over moeilijke onderwerpen die spelen op de middellange termijn.” Die mening is overigens ook de partijtop toegedaan. Om die reden wordt momenteel binnen de ChristenUnie hard gewerkt aan de oprichting van thematische netwerken, bedoeld als platformen om sneller met elkaar in gesprek te gaan.
Ook de asielstandpunten bleken diverser te zijn dan de beeldvorming soms doet vermoeden. Zo schaarde de Flevolandse CU-gedeputeerde Harold Hofstra zich pontificaal achter het asielakkoord: „Soms is het heel goed om even een streep te trekken om zo de opvang humaan te houden.” Andere leden opperden bezorgd of het Nederlandse vluchtelingenbeleid niet al te ruimhartig is. Er klonken vragen, zoals: „Hoe voorkomen wij dat wij de problemen waar asielzoekers hun eigen land voor ontvluchten hier importeren?” Een CU-lid uit Dalfsen zei dat het respecteren van de mensenrechten ook betekent dat een land goed voor zijn eigen mensen moet zorgen. Twijfels zijn er ook bij CU-lid Wim Maaskant uit Zetten: „Waar gaan al die honderdduizend mensen wonen, die per jaar ons land binnenkomen? Elk jaar een stad als Deventer bijbouwen, ik zie het niet gebeuren.”
Onmiskenbaar is echter dat klaterend geapplaudiseer alleen is weggelegd voor degenen die zich uiten in de geest van activisten, die het liefst zouden willen dat Ceder er eigenhandig voor gaat zorgen dat er bij Ter Apel nooit geen asielzoekers meer hoeven overnachten in de buitenlucht.
Dat ontgaat ook Segers niet. Ceder benadrukt nogmaals dat de handtekening van de CU onder het akkoord te rechtvaardigen is, want de pijnlijke maatregelen, zoals die over de gezinshereniging, zijn tijdelijk. Én, zaken waar de CU al lang voor knokt, zoals een eerlijke spreiding van de asielopvang over alle gemeenten, komen nu eindelijk van de grond. Een wetsvoorstel dat VVD-staatssecretaris Van der Burg daartoe in voorbereiding heeft, moet er begin 2023 zijn.
Als het Kamerlid dat uit de doeken heeft gedaan, stelt CU-lid Cora Otter uit Ede de hamvraag: „En wat als dat niet zo is?” Uiteindelijk is het Segers die zich garant stelt voor het vereiste tempo: „Als Van der Burg niet levert, hebben we een probleem.”
Op 26 november komen de CU-leden opnieuw bijeen; dan voor een regulier ledencongres dat al gepland stond. Dan kunnen ook formele oproepen worden gedaan aan het adres van de partijtop, gevolgd door stemmingen. In hoeverre het extra congres van zaterdag nog naijlt, moet dan blijken.