Voor de arts was het „vreselijk wennen” dat het publiek hem op de vingers keek. „Maar de mensen smullen ervan”, zegt Robert van Herk, hoofd van de educatieve dienst van de dierentuin. Een halfjaar geleden, op 30 juni, werd het Henri Martinhuis geopend. Hier kunnen bezoekers van Blijdorp een kijkje nemen in de operatiekamer van de dierenarts.

„De eerste operatie betrof een korenwolf”, vertelt Van Herk. „Onder de huid van het dier moest een zendertje worden ingebracht, omdat de wolf in Zuid-Limburg zou worden uitgezet. Het is een ingreep van nog geen 5 minuten, maar de meeste mensen vonden het heel zielig. „Dat kreeg de dierenarts dan ook te horen via de geluidsinstallatie. De zender stond steeds open, dus de arts hoorde letterlijk alles wat het publiek zei. Er kwam zelfs commentaar op het vuil onder zijn nagels.”

Inmiddels is er wat aan de geluidsinstallatie gedaan. De dierenarts kan nu zelf kiezen of hij reacties van het publiek wil horen en of hij vragen beantwoordt. „Als het te druk is, reageert een assistent op de vragen. Ook schrijven we op een bord welke operatie er aan de gang is. Na de operatie kunnen er dan vragen worden gesteld.”

Inmiddels zijn de dierenartsen eraan gewend dat de bezoekers meekijken. „Soms gebeurt het wel dat de arts liever heeft dat een bepaalde operatie na sluitingstijd plaatsvindt. De sterilisatie van een gorilla bijvoorbeeld. Een gorilla is een heel gevoelig dier”, weet Van Herk.

In het afgelopen halfjaar is het ook wel eens voorgekomen dat een dier de operatie niet overleefde. „Dan laten we even een gordijn voor het raam zakken. We zijn natuurlijk niet uit op sensatie of spektakel. Het blijft balanceren tussen wat je wel en niet kunt laten zien.”

Gemiddeld is er eens in de twee weken een operatie. Het hoofd van de educatieve dienst is blij dat het publiek geïnteresseerd is. „Pas stond een ouder echtpaar zeker een uur naar de operatie te kijken.” Als er een vogel of ander klein dier wordt geopereerd, zorgt een camera ervoor dat het publiek alles goed kan zien. Grote dieren, zoals olifanten en tijgers, worden in hun verblijven onderzocht en geopereerd als ze iets mankeren.

Van Herk vindt dat ouderen en kinderen goed tegen operaties kunnen, ook al zijn die wel eens bloederig. Hij heeft nog niet meegemaakt dat iemand onwel werd. „Sommige kinderen zijn erg onder de indruk. Dat zijn dierenartsjes in spe.”

De dieren zelf zijn vaak minder enthousiast. Zij zien de dierenarts als een boeman. „Als de arts eraan komt, herkennen ze hem aan zijn kleding en zijn stem. De dieren worden meteen gestresst. Zij hebben niet veel met hem op, maar soms wint hun nieuwsgierigheid het van hun angst. Dan komen ze toch even kijken.”

In het Henri Martinhuis is meer te zien dan alleen een operatiekamer. In een andere ruimte wordt bloedonderzoek gedaan. „We kunnen bijvoorbeeld kijken of een olifant zwanger is”, vertelt Van Herk. Ook hier kan het publiek via een grote ruit het werk van de onderzoekers nauwlettend volgen.

Een kleine expositie geeft informatie over de verzorging van de dierentuinbevolking en de projecten waarbij Blijdorp betrokken is. Er staan flessen met allerlei dieren op sterk water. Aan de wand hangen röntgenfoto’s van een ratelslang, een kikker met een tumor, een kameleon en een zwangere schildpad.

Het Henri Martinhuis is vooral bedoeld om bezoekers wat te leren. Van Herk bespeurt nog veel onkunde bij het publiek. „Veel mensen denken bijvoorbeeld dat onze dieren rechtstreeks uit het wild komen. Dat is niet zo. De meeste dieren worden gefokt. We willen graag ons verhaal kwijt. Met dit initiatief geven we een kijkje in de keuken van de dierentuin.”

voetnoot (u17(Op zoek naar het verhaal achter opvallende berichtjes van het afgelopen jaar. Vandaag het achtste en laatste deel in een serie.