Op 10 september is het Wereld Suïcide Preventiedag. Aan de vooravond daarvan heeft 113 Zelfmoordpreventie een roadtrip op touw gezet: een bus rijdt een week lang door Nederland om landgenoten te wijzen op het grote belang van zelfmoordpreventie.

Martine Peppelenbos is kwartiermaker bij 113 Zelfmoordpreventie. Zij vertelt dat de roadtrip, die maandag van start gaat in Zeeland, vooral tot doel heeft om alle organisaties, particulieren en ervaringsdeskundigen onder de aandacht te brengen die zich in het hele land dag in dag uit inzetten om het probleem van zelfmoord te tackelen. „Maar de roadtrip is vooral ook bedoeld om zelfdoding bespreekbaar te maken”, onderstreept Peppelenbos. „Het taboe daarop moet worden doorbroken. Als het niet goed met je gaat, praat er dan over. Zwijg niet omdat je je schaamt voor je gevoelens van uitzichtloosheid. Maar ook mensen die iemand kennen bij wie ze een ‘niet pluis’ gevoel hebben, geven we het nadrukkelijke advies om dóór te vragen. Als je denkt dat iemand misschien met gedachten aan zelfdoding rondloopt, vraag dan hoe het met hem of haar gaat. Vraag wat het met ze doet dat ze hun baan zijn kwijtgeraakt of dat hun relatie is stukgelopen. Erover praten geeft zoveel opluchting en het kan mensen uiteindelijk behoeden voor zelfdoding.”

Mannen

Peppelenbos zegt dat vooral mannen van middelbare leeftijd zelfmoord plegen. Vier op de tien mensen die suïcide plegen in ons land zijn mannen in de leeftijd van pakweg veertig tot zeventig jaar. Statistisch ligt het aantal zelfdodingen onder mannen twee keer zo hoog als onder vrouwen. „Je ziet dat mannen vaker dan vrouwen moeite hebben om over hun gevoelens te praten”, legt Peppelenbos uit. „Als ze in de problemen zitten, door baanverlies, financiële problemen, echtscheiding, verlies van een dierbare of gezondheidsissues, zijn mannen eerder geneigd om te zeggen: ik ga het zelf wel oplossen. Schaamte speelt ook mee. Maar het is juist níet zwak om eerlijk te vertellen dat je hulp nodig hebt. Dat kan immens leed voorkomen.”

Peppelenbos vindt het „fantastisch” dat in het hele land zoveel mensen en organisaties zich dagelijks inzetten om de zelfmoordproblematiek te lijf gaan. Ze hebben zich verzameld onder de noemer samenmindersuicide.nl, een landelijke agenda op het gebied van zelfmoordpreventie. Deze marsroute is ondertekend door zo’n vijftig organisaties en personen.

Omgeving

Dat die agenda nodig is, is evident, aldus Peppelenbos. „Weet je, elke zelfdoding raakt rechtstreeks zo’n 135 mensen. Dat betekent dat in 2021, toen er in Nederland 1.859 zelfdodingen waren, ruim 250.000 mensen hierdoor getroffen werden. Zelfdoding doet ontzettend veel met de mensen in de omgeving van het slachtoffer.”

Dat de Roadtrip Suïcidepreventie aftrapt in de provincie Zeeland is geen toeval, vertelt Peppelenbos. „In Zeeland ligt het jaarlijkse aantal zelfdodingen met veertien op honderdduizend inwoners wat hoger dan het landelijk gemiddelde van ruim tien op de honderdduizend. Ik zou niet een twee drie een oorzaak daarvoor kunnen noemen.”

De roadtrip wordt omlijst met allerlei activiteiten. Zo begint de dag in alle vroegte in Vlissingen met een ”wandeling naar het licht”. Lotgenoten, overlevers, nabestaanden en naasten wandelen vanaf halfzes samen de zonsopgang tegemoet, „een prachtige aftrap van een inspirerende en indrukwekkende week”, zegt Peppelenbos. Deze ”Walk into the Light” wordt georganiseerd door het Suïcide Preventie Centrum en de Stichting Herstel Talent.

De bus doet verder onder meer het ziekenhuis ADRZ in Goes aan en maakt een stop bij GGZ-instelling Emergis. Ook wordt halt gehouden bij Orionis in Vlissingen, een uitkeringsinstantie die onder meer schuldhulpverlening biedt. „Maar we hopen natuurlijk ook zoveel mogelijk mensen te bereiken op straten en pleinen.”

Denk je aan zelfdoding, neem dan 24/7 gratis en anoniem contact op met 0800-0113 of chat op 113.nl