Terug van weggeweest treffen veel mensen op hun eerste werkdag een bomvolle berichtenbox aan. Voor je het weet, slokt de strakke agenda en onophoudelijke stroom mails je tijd weer op. De rust die tijdens een paar vrije weken indaalde, lijkt ineens ver weg.

„Met hard werken is niets mis”, benadrukt Van der Vegt. „Ik geloof dat een mens heel productief kan werken als hij voldoende rust neemt.” Maar dat is nou juist het probleem. Het is vaak hollen óf stilstaan. Aan het werk óf rust ervaren. Terwijl die twee volgens haar geen gescheiden hoeven werelden te zijn. Werken en ontspanning kunnen prima samengaan, zegt de trainer.

1. Verminder je schermtijd

„We worden heel moe van continu onze telefoon checken. Dat vergt gewoon heel veel van je hersenen. Zelf heb ik een timer op mijn telefoon. Na 9 uur ’s avonds gaat-ie uit. Je kunt er ook een gewoonte van maken om je telefoon niet te checken op bepaalde momenten, bijvoorbeeld tijdens het eten.

Tegelijk moet de telefoon geen verboden voorwerp worden. Beter is om te bedenken: wat wil ik wél met dat ding? Eén keer per dag een social delen bijvoorbeeld of een goede podcast tijdens een wandeling.”

2. Schoon je hersenen op

„De kunst is om te werken aan positieve momenten waarop je offline bent. De neuronen in je hersenpan moeten af en toe ontlucht worden. Als je bijvoorbeeld gaat mijmeren, wordt alles in je hoofd netjes schoongespoeld. Ga je altijd maar door, dan kun je dat vergelijken met je huis niet opruimen.

Mijmertijd nemen kan terwijl je een wandeling maakt, mediteert of tuiniert. Vervelen mag ook. Niet alles hoeft altijd leuk te zijn. Uit het raam staren is goed voor een mens. Vlak voor een toets kun je bijvoorbeeld beter mijmeren dan nog een keer leren.

Een mens houdt gemiddeld 57 minuten aaneengesloten geconcentreerd werken vol. Dan heb je 10 minuten pauze nodig. Even weg achter je scherm, even langs de koffieautomaat. Pauzes verdienen zichzelf terug: uiteindelijk presteer je er beter door en is het gezonder voor je lijf.

Als je een lange dienst moet draaien in bijvoorbeeld de zorg, kijk dan naar de manier waarop je werkt. Contact hebben met anderen is ook een vorm van ontspanning. Kun je dat ook verweven met je werk?”

3. Creëer speelruimte, letterlijk

„Zorg voor rustmomenten en speelruimte tijdens een werkdag. Je hersenen vinden het leuk om bezig te zijn. Wissel het werk dus af door je hersenen op een andere manier uit te dagen. Dat kan door een potje tafeltennis tussendoor of door letterlijk een spelletje te spelen.

In Silicon Valley zijn kantoortuinen van bedrijven als Google al ingericht op spelen. Personeel wordt zelfs gevraagd op blote voeten of sokken naar het werk te komen, omdat dit het spelen bevordert. Zowel je geest als je lichaam heeft speelruimte nodig, laat onderzoek zien.”

4. Kies de juiste gewoontes

„Hoe houd je goede voornemens vol? Zet de uren in je agenda, zodat je de ruimte hebt. Als je ontspanning niet plant, gebeurt het niet. Gewoontevorming is heel belangrijk. Leer de juiste gewoontes kiezen en geef een gewoonte niet te gauw op. Gemiddeld duurt het 40 tot 66 dagen voor er een gewoonte is ingesleten. Agendabeheer is een heilige taak, want met het vullen van je agenda, vul je je leven. Waar wil jij echt beschikbaar voor zijn?

Mensen denken soms geen keuze te hebben, maar die heb je wel. Een keuze brengt wel lijden met zich mee. Durf je iets te missen? Zelf heb ik bijvoorbeeld besloten om meer te bewegen en nee te zetten tegen activiteiten waarbij ik meer moet zitten dan bewegen. Daarom heb ik pas een verzoek afgeslagen om aan te schuiven aan een radio­tafel – vier uur lang. Ook al kan ik heel veel redenen bedenken om het wel te doen. Ik heb de keuze om het niet te doen. En bedenk: als je nee zegt tegen het een, zeg je ja tegen het ander.”