Welk schoolkeuze kinderen maken wordt nu nog bepaald door een eindtoets in groep 8 van de basisschool en het schooladvies. Experts zeggen dat deze vroege selectie leidt tot ongelijke onderwijskansen. „We moeten op heel veel terreinen bereid zijn om verregaande keuzes te maken, ook als het gaat om later selecteren. Wat mij betreft gaan we daarmee aan de slag, maar de vraag is: hoe snel kan dat? Want voor je het weet, zijn we jaren verder”, zegt Wiersma tegen de krant.

De minister zegt verschillende opties om dit te veranderen uit te werken en die in het najaar te presenteren. „Wat als een paal boven water staat: de kansenongelijkheid die we nu zien, hangt mij de keel uit”, aldus de minister.

De Onderwijsraad adviseerde vorig jaar dat er pas na een driejarige brugperiode selectie naar een van de onderwijsvormen van het voortgezet onderwijs zou moeten plaatsvinden. Dit betekent dat het huidige schooladvies en de eindtoets in groep 8 van het basisonderwijs komen te vervallen. De onderwijsminister laat er zich in de krant niet over uit of hij zo’n grote stelselwijziging voor ogen heeft.

De koepel van middelbare scholen, de VO-raad, staat achter de uitspraken van minister Wiersma. „Wij pleiten al langer voor uitstel van selectie, dus voor het stimuleren van brede brugklassen. Het is een cruciale wijziging om kansengelijkheid te vergroten, dat is een belangrijk punt. Het ingewikkelde is hoe de minister dat wil gaan doen, we moeten afwachten waar hij mee gaat komen, maar de lijn steunen wij”, zegt een woordvoerder van de raad.

De organisatie Ouders en Onderwijs is juist argwanend. „Ouders zijn tevreden met hoe het nu is. Ook binnen het huidige stelsel zijn er veel manieren om kansengelijkheid te bevorderen. De vraag is waarom dat niet goed gebeurt.” Volgens directeur Lobke Vlaming van de oudervereniging zijn gemengde brugklassen nu al mogelijk. Zo zouden vmbo’ers en vwo’ers samen vakken als gym of burgerschap kunnen volgen, en daarna een vak als wiskunde op het eigen niveau kunnen krijgen. „Daar hoeft niet het hele onderwijs voor op de schop. Hoe voer je zo’n grote verandering door in een systeem dat al onder druk staat, met te grote klassen en te weinig leraren, zonder dat de kwaliteit onderuitgaat? Veel grote stelselwijzigingen worden vanuit een papieren werkelijkheid gemaakt.”