Zoetwater in de grote rivieren voorkomt gewoonlijk dat zout water vanaf de Noordzee het land kan binnendringen. Maar doordat de waterstand in de rivieren heel erg laag is, is de tegendruk niet meer voldoende. Zout water komt steeds verder landinwaarts. Dieren en planten in het zoete water sterven, omdat ze niet tegen brak water kunnen. Amstel Gooi en Vecht beschermt ook de Vinkeveense Plassen tegen verzilting met een bellenscherm in De Geer.

Waterschappen en Rijkswaterstaat moeten steeds meer maatregelen nemen tegen verzilting, droogte en zeer lage waterstanden, zegt de Landelijke Coördinatiecommissie Waterverdeling (LCW). Bij een aantal waterschappen is sinds deze week sprake van een watertekort. Op tal van plaatsen zijn noodpompen geplaatst om gebieden van voldoende water te voorzien. Het water warmt steeds verder op, wat voor blauwalg zorgt. In het Volkerak-Zoommeer is zoveel blauwalg dat er problemen ontstaan met de noodzakelijke waterinlaat.

Waterschap Aa en Maas in Oost-Brabant stelt donderdag een sproeiverbod in voor de fruitteelt, groenteteelt, bloemen- en plantenteelt en bomenteelt, de zogenoemde kapitaalintensieve teelten. Deze sectoren waren tot nu toe uitgezonderd van het al veel langer geldende sproeiverbod, maar er is niet genoeg water meer, aldus het schap.

In de natuur wordt het uitblijven van regen en de steeds verder dalende grondwaterstanden steeds zichtbaarder. De waterafvoer van beken is minimaal geworden. Steeds meer beken, vennen, poelen en nevengeulen vallen droog. Het is volgens de LCW moeilijk in te schatten hoe groot de schade aan kwetsbare biotopen zal zijn. Datzelfde geldt voor de landbouw. Er zijn veel sproeiverboden en graslanden in West-Nederland hebben last van verzilting. Ook de scheepvaart heeft veel hinder van te weinig water in de rivieren en lange wachttijden voor sluizen. De wachttijd bij de sluis in Grave is opgelopen naar acht uur, aldus de LCW.