Boeren hebben veel sympathie onder de Nederlandse bevolking, betoogt Paul Stamsnijder, oprichter van De Reputatiegroep, een adviesbureau voor de maatschappelijke dialoog in Nederland. „Herkenbare, mensgerichte beroepen die gericht zijn op onze eerste levensbehoeften, waarderen Nederlanders hoog. Daardoor hebben boeren, maar ook dokters en kappers, meer goodwill dan bijvoorbeeld een coach of een interieuradviseur. Boeren zorgen immers voor ons eten, dat leren we van jongs af aan.”

Ondanks de aanwezige sympathie is het publiek kritischer geworden op de boeren, stelt Stamsnijder. „Dat komt door de harde acties van de afgelopen week. Bij boerenacties denkt een groot deel van de Nederlanders nu aan afval dumpen.” Wat Stamsnijder betreft is dat onterecht. „De ene boer is de andere niet. Er zijn haviken en duiven, om het zo te zeggen. De haviken zijn overal op tegen en blokkeren snelwegen. De duiven willen in gesprek. De relatieve minderheid van de haviken bepaalt het beeld.”

Toch kunnen publieksvriendelijke acties het ontstane beeld van landbouwers enigszins bijstellen, denkt Stamsnijder, al is dat wel lastig. „Wat heftig is, blijft het beste hangen bij mensen. Ze onthouden vooral de blokkades. De media pakken dat ook meer op. Maar als boeren hun hand reiken naar het publiek en tonen dat ze gericht zijn op oplossingen, kan dat zeker effect hebben op de publieke opinie.”

Reparatiepoging

Een van de publieksvriendelijke acties vond zaterdag plaats op het stationsplein van Utrecht Centraal. Boeren uit de provincie deelden daar rode zakdoeken uit aan voorbijgangers en gingen met hen in gesprek. Varkenshouder Jan Kreuger uit Woerden deed ook mee. Volgens hem was de actie geen reparatiepoging na de harde protesten van vorige week. „We hadden dat plan al vóór die tijd.” Zelf heeft Kreuger geen moeite met snelwegblokkades. „Dat we op deze manier actievoeren laat de wanhoop zien die er heerst in de beroepsgroep. Zelf heb ik ook slapeloze nachten van de stikstofplannen van het kabinet. Daarom ben ik enkele weken geleden met mijn trekker naar het boerenprotest in Stroe gereden. Bovendien voert iedereen actie op zijn eigen manier. Ik denk dat alles helpt om de stikstofplannen van tafel te krijgen. Voor mij ligt de grens bij bedreiging en intimidatie. Dat kan nooit de bedoeling zijn.”

Veel voorbijgangers snapten volgens Kreuger, lid van de Land- en Tuinbouworganisatie (LTO) Nederland, zaterdag in Utrecht waarom agrariërs actievoeren. „Ze zien dat het beleid dat nu op tafel ligt desastreus is voor ons. Tegelijkertijd kreeg ik ook wel vragen waarom wij nu zoveel protesteren. Als ik dat dan uitlegde, toonden veel mensen begrip. Op een gegeven moment passeerde er iemand die geen zakdoek wilde, maar wel in gesprek wilde. Uiteindelijk heb ik een kwartier met hem gepraat en ging hij alsnog weg met een zakdoek. Ik vind het mooi dat ik hem heb kunnen overtuigen van de problemen die er zijn.”

Stamsnijder van De Reputatiegroep adviseert de beroepsgroep in het nauw om meer in te zetten op publieksvriendelijke acties. „De politiek zal eerder in gesprek gaan met genuanceerde boeren dan met degenen die de samenleving ontwrichten. Ook zorgt publieksvriendelijkheid voor meer sympathie in de samenleving. Bij harde protesten gaat de aandacht niet meer naar het probleem en wat er nodig is om dat op te lossen. Humor is een manier om met vriendelijke acties toch velen te bereiken.”