Monumentenfotograaf Léontine Lamers houdt van gebouwen met een verhaal
„Een gebouw moet een stuk van de geschiedenis uitbeelden.” Monumentenfotograaf Léontine Lamers (53) probeert steeds het verhaal van een oud pand in beeld te brengen.
De liefde voor oude bouwwerken zat er al vroeg in bij Lamers, die woont en werkt in Eefde, vlakbij Zutphen. „Mijn vader was liefhebber van oude gebouwen. Vanaf mijn zesde jaar woonden we in het oudste huis van Wichmond, onder Zutphen. Dat huis is in de zeventiende eeuw gebouwd. Het is fijn om in dat soort gebouwen te zijn. De sfeer spreekt me aan.”
Na de Kunstacademie zocht Lamers haar weg in het maken van video’s. Jarenlang had ze een videoproductiebedrijf. Ook maakte ze foto’s van landschappen en evenementen. „In 2010 ben ik gestopt. Ik wilde wat anders. In Brummen, waar ik woonde, zag ik een leegstaand monumentaal huis. Ik vroeg aan de eigenaars of ik binnen mocht fotograferen.” Dat betekende de start van haar loopbaan als monumentenfotograaf. In haar zoektocht naar opdrachten vroeg ze aan particulieren die een monument bewoonden om hun huis op de foto te zetten. „Daar was niet veel animo voor.”
Na enige tijd besloot de inwoonster van Eefde deel te nemen aan een erfgoedfair, een beurs waar bedrijven zich presenteren die iets te maken hebben met monumenten. Daar deed ze diverse contacten op. „Aannemers en architecten wilden hun werk promoten en vroegen me om foto’s te maken.”
Archieffunctie
Inmiddels omvat de zakelijke markt een belangrijk deel van haar portfolio. Foto’s worden onder andere in vakbladen gepubliceerd. „Regelmatig sta ik op de steiger bij een bouwplaats om foto’s te maken van het werk. Sinds 2017 kom ik bijvoorbeeld wekelijks bij de restauratie van een buitenplaats in Brummen. Ik maak foto’s van het hele proces. De oude situatie van voor de restauratie zie je zonder de foto’s nooit meer terug. Mijn werk heeft dus ook een archieffunctie.”
Als na verloop van jaren het pand weer toe is aan onderhoud, kunnen de foto’s worden bekeken om de oorspronkelijke staat te zien.
Een enkele keer wordt Lamers ingeschakeld door een makelaar die een pand te koop wil zetten. Ook maakt ze voor particulieren fotoboeken van hun oude boerderij.
Lamers heeft geen voorkeur voor een bepaald tijdvak. Ze toont foto’s van gebouwen in Amsterdam van de architecten Cuypers en Berlage. „Eigenlijk is alles van vóór 1950 mooi. De sfeer, het licht, de doorkijkjes. Vooral trappen kunnen heel mooi zijn. Met draaiingen en ornamenten verbindt een trap alles in een huis.”
Geen mens of dier
Belangrijk bij het fotograferen is de lichtval. „Ik maak alleen foto’s als de zon schijnt.” Ook binnen let ze goed op het licht. „Ik kijk bijvoorbeeld welk effect het heeft als ik een deur open zet of juist dicht doe.” Meestal fotografeert Lamers het object zonder een mens of dier erbij. Soms doet ze dat juist wel. „Het ligt eraan welk verhaal je met een foto wilt vertellen. Een mens of dier kan de aandacht afleiden van het monument op de foto.” Ze let goed op de tuin. „Die mag niet chaotisch zijn, want dat leidt af.”
Het liefst fotografeert Lamers in het voorjaar en het begin van de zomer. „Zomerse foto’s kun je het hele jaar door in bladen plaatsen. Winterse foto’s kun je alleen in de winter plaatsen.” In de toekomst overweegt Lamers ook bewegende objecten te fotograferen, zoals auto’s en boten.
Lamers fotografeert vooral met een Nikon 850 en 700. „Ik heb een tilt shift lens. Dat is een lens met weinig bolling. De lens is te verschuiven. Dat is handig, omdat monumenten vaak hoge gebouwen zijn. Voor de bouwplaatsen heb ik een 24-105 millimeter lens, omdat ik daar moet kunnen inzoomen.”
De inwoonster van Eefde ontmoet niet veel fotografen die van het in beeld brengen van monumenten hun dagtaak hebben gemaakt. „Ik fotografeer tien tot vijftien uur per week. De rest van de tijd gaat naar onder andere marketing en het bewerken van foto’s.”
Wat is het mooist van het werk? „Kastelen boeien me het meest. Ik wil alle kastelen in Nederland fotograferen. Ze zijn uniek, vaak honderden jaren oud en in verschillende periodes gebouwd. Er heeft zich veel afgespeeld, zoals verdriet en plezier. Kastelen zijn raadselachtig, mysterieus. Ik wil met foto’s het verhaal erachter vertellen.”