De EU kan niet zonder christelijke politiek
Er is weer oorlog op het Europese continent. In een onzekere wereld is de Europese samenwerking nodig. Maar juist in de doordenking van precieze vorm van die samenwerking is het christelijke geluid broodnodig. Alleen dan kunnen Bijbelse principes handen en voeten krijgen.
Na de verschrikkingen van de Tweede Wereldoorlog werd ingezien dat samenwerking onmisbaar was in Europa. Na de oprichting van de Europese Gemeenschap voor Kolen en Staal in 1951, volgde verdere samenwerking en integratie. De Russische invasie van Oekraïne dwingt ons om opnieuw de noodzaak van Europese samenwerking in een onzekere wereld te erkennen.
Het besluit van de SGP en de ChristenUnie om met eigen lijsten de volgende verkiezingen van het Europees Parlement in gaan moet een herinnering zijn dat ”Europa” er toe doet. Juist christelijke politiek is nodig om een actuele doordenking van de Europese samenwerking vorm te geven.
Vrede
Sinds het einde van de Tweede Wereldoorlog kennen de lidstaten van de EU een lange vrede, gecombineerd met enorme economische welvaart. Het belang van deze samenwerking en integratie voor de rust die wij mogen genieten, mag niet onderschat worden. Het gestructureerde samenwerkingsverband heeft voorkomen dat individuele staten met harde macht hun belangen gingen behartigen.
Deze unieke eigenschap van de EU zien we scherper wanneer we de situatie vanuit een ander perspectief bekijken. Veel christenen in andere werelddelen zouden smachten naar een structurele samenwerking tussen landen, waarbij problemen op vreedzame wijze worden opgelost. Vanzelfsprekende welvaart is voor hen een utopie. De EU was en is dan ook een middel om vrede, recht en welvaart op het Europese continent vorm te geven.
Kruispunt
Samenwerken binnen de EU is daarom ook juist nu vereist. We hebben niet alleen te maken met een gewapend conflict op ons continent, maar ook toenemende klimaatverandering, een terugtrekkende Verenigde Staten, een agressiever China en onrust in het Midden-Oosten en Afrika.
In deze omstandigheden is het cruciaal om deze samenwerking te doordenken. Nederland is niet alleen op de wereld en kunnen het al helemaal niet alleen. Een belangrijke realisatie hierbij is ook dat we als rijk, Westers, land verantwoordelijkheden hebben voor rentmeesterschap over de aarde en zorg voor de naaste. Deze houden niet op bij onze landsgrenzen. Juist christelijke politici kunnen deze notie naar de voorgrond brengen.
Maar voor de christelijke kiezer is het ook belangrijk dat nagedacht blijft worden over de toekomst en het belang van de EU. Allereerst vanwege de hiervoor genoemde dreigingen en uitdagingen die vaak buiten onze macht om op ons af komen. Zowel binnen als buiten de EU geldt dat het dan beter is aan de (onderhandelings-)tafel te zitten dan op het menu te staan. Een zogenaamde ”Nexit” is daarom ook geen goed idee.
Daarnaast zijn ook de grote economische voordelen een belangrijke reden om met de samenwerking door te gaan, hetzij met een positief-kritische blik. Want zij vertoont namelijk nog vele gebreken en zal toekomstbestendig gemaakt moeten worden.
Christenpoliticus onmisbaar
Christelijke politici hebben hierbij een belangrijke boodschap voor de EU. Europa heeft christelijke wortels die ver in de tijd teruggaan. Christelijke partijen hebben een boodschap die daarop voortbouwt en voor iedereen meerwaarde heeft. Net zoals het Evangelie zich niet aan landgrenzen houdt, is ook de boodschap van christelijke politici niet beperkt tot Nederland. God liefhebben boven alles en de naasten als onszelf, is net zo goed een boodschap voor Brussel als voor Den Haag.
Deze waarden gedreven politiek heeft ook juist op hoog politiek niveau een praktische uitwerking. Denk aan een realistische kijk op een bescheiden overheid, flexibele vormen van samenwerking, het gezin als centrale eenheid in de samenleving, zorg voor de verre naaste en de aandacht voor het zwakke zoals het ongeboren leven. Dit zijn thema’s die op de agenda van de EU niet mogen ontbreken.
Christenplicht
Ondanks alle menselijke inzet en verantwoordelijkheden die recht gedaan moeten worden, zal ook de EU haar gebreken behouden. Net zomin als de Nederlandse overheid nooit perfect wordt zal ook de EU dat niet worden. Dat realistische perspectief kunnen juist christelijke politici brengen: hier beneden is het immers niet.
Maar tegelijk brengt ook juist dat besef een vorm van rusteloosheid: de gegeven verantwoordelijkheden jegens de naaste blijven immers bestaan. Optreden binnen de EU wordt dan geen bittere noodzaak, een utopisch streven naar een paradijs op aarde of een wereldse machtsstrijd, maar een unieke kans om Bijbelse principes verder in de praktijk te brengen.
Christelijke partijen dienen dat zoveel mogelijk schouder aan schouder te doen. Na de het verbreken van de gezamenlijke lijst mogen SGP en CU elkaar niet definitief de rug toekeren. In deze gebroken wereld blijft er altijd een noodzaak voor een hoopvol christelijk geluid in Europa. Ook vanuit gescheiden lijsten, is het de christenplicht om zoveel mogelijk samen op te blijven trekken.
De auteurs zijn respectievelijk masterstudent Internationaal en Europees recht en lid van de buitenlandwerkgroep van de SGPJ en student Internationale betrekkingen en politiek bestuurslid bij de SGPJ.