Door de nijpende personeelstekorten in de ouderenzorg schaalt de Amsterdamse instelling Amsta het aantal douchebeurten af. Willen familieleden niet dat hun geliefde met een washandje wordt gewassen als vervanging van een warme douche, dan moeten ze zelf opdraven. Een inventarisatie onder grote zorgorganisaties door het AD schetste woensdag een vrij onthutsend beeld over de personeelstekorten in de ouderenzorg.

Veel bestuurders verwachten dat meer inzet van familieleden in de zorg vrij normaal wordt. En dus zetten organisaties het sociale netwerk van bewoners in om het personeelstekort te ondervangen. Ook reformatorische instellingen.

Bezetting

Cedrah betrekt steeds vaker familie bij de zorg, geeft Teunis Stoop 
–voorzitter van de Raad van Bestuur van Cedrah– aan. Bij de zorginstelling met zeven locaties in Zeeland en Zuid-Holland is het ieder jaar lastig de zomerroosters te vullen. Ondanks een ziekteverzuim dat sinds het begin van de coronacrisis met 1,5 procent gestegen is naar 6,5 procent, is de bezetting ook deze zomer weer rond. Dat komt mede door de „enorme inzet en loyaliteit van de medewerkers”, aldus Stoop.

De zorgkloof –de stijgende zorgvraag en de afnemende beschikbaarheid van zorgmedewerkers– wordt alleen maar groter, schat Stoop in. Cedrah hecht dan ook veel waarde aan de bijdrage van familieleden. „Bij binnenkomst van nieuwe cliënten vragen we aan de familie welke activiteiten ze willen blijven doen.” Het gaat dan bijvoorbeeld om hulp tijdens maaltijden of koffie schenken. In een enkel geval vraagt Cedrah aan familieleden om ook te helpen bij persoonlijke verzorging, zoals wassen of nagels knippen.

Verzorgingshuis Salem in Ridderkerk, waar het „vooral in de zomerperiode puzzelen is met de roosters”, doet ook een beroep op familieleden. Die worden per brief gevraagd mee te helpen, bijvoorbeeld tijdens de maaltijden, vertelt woordvoerster Dianne Timmermans. „We zijn dankbaar dat familieleden in de vakantie vaker dan normaal willen en kunnen helpen. Daarmee ontlasten ze het personeel.”

Zweet

Cor van de Craats, bestuurder bij Huize Winterdijk in Gouda, staat in de zomer „altijd met het zweet in zijn handen vanwege de roosters.” Toch zijn die ook dit jaar gevuld, met dank aan vakantiekrachten en een afnemend ziekteverzuim. In Gouda vragen ze dan ook geen inzet van familieleden.

Maranatha in Rijssen en Elim in Barneveld, de twee verpleeghuizen van zorggroep Sirjon, vragen familieleden bij te springen in de zorg.

De hulp van familie is bij Sirjon altijd op basis van vrijwilligheid, onderstreept bestuurder Gerda de Pater. „Sommige mensen helpen graag bij eten en drinken, anderen lopen een rondje met hun familielid of nemen zo nu en dan het wassen en aankleden op zich.” Door de betrokkenheid van mantelzorgers, vrijwilligers en mensen uit de kerken in de omgeving komen ouderen in de twee verpleeghuizen volgens De Pater geen aandacht tekort in de zomerperiode. Daarnaast zijn de roosters in Maranatha en Elim dit jaar redelijk gevuld, mede door inzet van vakantiekrachten en zorgondersteuners én door de „grote inzet” van de vaste medewerkers.

Ook De Pater verwacht dat familieleden steeds vaker moeten meehelpen bij de zorg voor hun geliefden. „We hopen wel dat deze hulp altijd vrijwillig blijft.”