De Nederlandse Bank (DNB) laat regelmatig weten dat we in Nederland te veel aflossingsvrije hypotheken hebben. In 2012 werden de normen op aflossen een stuk strenger gemaakt. Je moest verplicht aflossen als de hypotheek fiscaal wil aftrekken. Een paar jaar terug begonnen banken en verzekeraars de campagne ”Word ook aflossingsblij”, die klanten met een aflossingsvrije hypotheek moest laten nadenken over hun financiële situatie aan het einde van de looptijd. Recent meldde directeur van DNB Klaas Knot dat het aandeel aflossingsvrije hypotheken nog steeds fors is en dat steeds meer jonge gezinnen hiervoor kiezen.

Waar doe je als potentiële huiseigenaar goed aan? Van aflossen is nog nooit iemand armer geworden, maar er kunnen periodes in het leven zijn waarin het beter is om even niet af te lossen. Je kunt daarom niet zwart-wit zeggen dat aflossingsvrij wel of niet fout is.

Als de aflossingsvrije hypotheek afloopt, moet je deze meestal in één keer volledig aflossen. Veel mensen beseffen dit niet en dat is best een zorg. Niet iedereen heeft aan het einde van de looptijd voldoende financiële ruimte. Daarnaast zijn er nog steeds mensen met een beleggingshypotheek. Binnen deze hypotheek is vaak sprake van een verborgen aflossingsvrij deel. Dat kan mogelijk een nóg grotere zorg worden. Omdat de laatste jaren de prijzen van de woningmarkt en de beurzen alleen maar omhoog gingen, leek beleggen met je hypotheek en niet aflossen totaal geen probleem. Maar de beurzen dalen en waarschijnlijk binnen een jaar de vastgoedmarkt ook.

Financieel adviseurs plaatsen klanten in drie categorieën. Starters zitten in de opbouwfase van het vermogen. Mensen van middelbare leeftijd zitten vaak in een fase waarbij het vermogen in stand blijft, maar ook niet meer toeneemt. Mensen op leeftijd zitten vaak in de afbouwfase van het vermogen.

Voor starters vind ik de aflossingsvrije vorm niet verstandig. Zij zijn nog in de fase dat zij hun vermogen opbouwen en waarschijnlijk hebben zij voor een hoge prijs een woning gekocht. Wie inmiddels wat heeft afgelost en wat meer overwaarde heeft, kan in het spitsuur van het leven met een stukje aflossingsvrije hypotheek de maandelijkse betaalbaarheid flink verbeteren. Is er flink wat vermogen en overwaarde, dan is het de vraag of aflossen wel nuttig is. Zeker als je wat ouder bent en je eerder het vermogen gaat afbouwen als aanvulling op je pensioen of door middel van vermogensoverdracht tussen generaties.

Aflossingsvrij lenen is ook nuttig als er maatwerk wordt geboden. Bij senioren bijvoorbeeld, of in noodsituaties om de betaalbaarheid te verbeteren. Een aflossingsvrije hypotheek kan er dan voor zorgen dat je in de woning kunt blijven wonen met een betaalbare hypotheek.

Aflossingsblij worden is verstandig, maar aflossingsvrij leven kan ook erg nuttig zijn.

De auteur is Master of Financial Planning