„Naar Zijn wil heeft Hij ons gebaard door het Woord der waarheid, opdat wij zouden zijn als eerstelingen van Zijn schepselen.”

Het middel, waardoor de mens wedergeboren wordt, is alleen het Woord Gods, hetzij gelezen, hetzij gehoord. Op welke wijze hij ook komt tot kennis van de waarheden, de Heere openbaart Zich alleen door het Woord. „Naar Zijn wil heeft Hij ons gebaard door het Woord der waarheid” ( Jakobus 1:18). „Gij, die wedergeboren zijt, niet uit vergankelijk, maar uit onvergankelijk zaad, door het levende en eeuwig blijvende Woord Gods” (1 Petrus 1:23).

God gebruikt uitwendige middelen, waardoor de mens ontsteld wordt, en tot inkeer komt, zoals armoede, buitengewone oordelen over land, huis of mensen, vrees en gevaar des doods, dromen, verbeeldingen in de fantasie, alsof ze gezichten zagen, bijzondere uitreddingen en lichamelijke voorspoed, zien van de godzaligheid van anderen en hun onderlinge liefde en andere voorvallen. Maar die zijn geen middelen tot bekering, maar alleen middelen om hen tot het Woord te brengen, om hen gedwee te maken, om zich daardoor te laten bewerken. Maar het Woord alleen is het middel. Die geen kennis van deze weg tot zaligheid krijgen: hun bekering is geen ware bekering.

Daarbij denken we ook aan de wijze van wedergeboorte, die zeer verscheiden is. Sommigen worden schielijk, in een korte tijd overgebracht, als in één ogenblik, zoals Zacheüs en de moordenaar aan het kruis, zo ook velen op de Pinksterdag en de stokbewaarder. Anderen komen langzamer tot bekering.

Wilhelmus à Brakel,
predikant te Rotterdam

(”Redelijke Godsdienst”, 1893)