Het plan voor het „platform” komt uit de koker van de Franse president Emmanuel Macron. Tsjechië, dat volgende week het voorzitterschap van de EU voor een halfjaar overneemt van voorganger Frankrijk, gaat ermee verder, zei voorzitter Michel van de raad van EU-regeringsleiders na afloop van een EU-top waar het plan werd besproken. Er volgt misschien na de zomer al een top in Praag met de leiders van alle Europese landen die daaraan mee willen doen.

De ‘gemeenschap’ is uitdrukkelijk niet bedoeld als alternatief voor landen die de EU (nog) niet als lid wil verwelkomen, onderstrepen Macron, Michel en ook premier Mark Rutte. Rutte spreekt van „een spannende nieuwe ontwikkeling”. Balkanlanden die nog geen EU-lid zijn, zijn er volgens hem alvast enthousiast over.

De ‘gemeenschap’ mikt volgens hem verder op landen als het Verenigd Koninkrijk, Noorwegen, IJsland en Zwitserland en in de Kaukasus. Dat Rusland en Belarus er bij zouden komen lijkt voor lange tijd uitgesloten, nu zij sinds de invasie in Oekraïne recht tegenover het Westen staan.

Het is juist de bedoeling in het nieuwe verband te overleggen over bijvoorbeeld „de verhouding van ons deel van de wereld met Rusland en China”, aldus Rutte. Hij verwacht er ook onderwerpen als migratie en economische samenwerking te kunnen bespreken.