De 27 lidstaten moeten binnen twee jaar nadat de nieuwe wet van kracht wordt natuurherstelplannen indienen in Brussel en kunnen er op worden afgerekend als de doelen niet worden gehaald. Het doel is om 80 procent van alle leefgebieden die in slechte staat zijn te herstellen. Bestaande maatregelen als verwildering, herbebossing, de vergroening van steden en het aanpakken van vervuiling en zwerfafval moeten op grote schaal worden uitgebreid. Maatregelen om CO2 te verwijderen en op te slaan hebben prioriteit. Er is 100 miljard euro voor de plannen beschikbaar in de lopende EU-meerjarenbegroting tot en met 2027.

„Wij mensen zijn afhankelijk van de natuur. Voor de lucht die we inademen, voor het water dat we drinken, voor het voedsel dat we eten, om te leven”, zegt vicevoorzitter Frans Timmermans, verantwoordelijk voor klimaat. „Ook onze economie draait op de natuur. De klimaatcrisis en de biodiversiteitscrisis bedreigen de fundamenten van ons leven op aarde. Met het bestrijden van de klimaatcrisis maken we vooruitgang, nu voegen we twee wetten toe om de dreigende ecocide aan te pakken.”

De commissie stelt een tiental doelen voor. De afname van populaties van bestuivers zoals bijen en vogels moet worden gekeerd en na 2030 moeten zij weer toenemen. Er mag tot 2030 netto geen groen in de stedelijke gebieden verloren gaan en tot 2050 moet er 5 procent meer groen bijkomen. In elke Europese gemeente, hoe klein ook, moeten bomen komen, en planten, struiken en bloemen in en op gebouwen en in de infrastructuur worden geïntegreerd.

Op het land wil de commissie meer vlinders en vogels zien en de akkerbouw moet biologischer worden. Drooggelegde veengebieden in agrarisch gebruik moeten hersteld en vernat worden. Ook in de bossen en op de zeebodem moet de biodiversiteit worden aangepakt. Timmermans en zijn collega’s willen dat het leefgebied van „iconische” dieren als dolfijnen, haaien en schildpadden wordt hersteld. Ten slotte stelt de commissie voor om ervoor te zorgen dat ten minste 25.000 kilometer rivier vrij en onbelemmerd door het landschap kan gaan stromen.

De plannen moeten nog worden goedgekeurd door de lidstaten en het Europees Parlement. Timmermans benadrukte tijdens een persconferentie in Brussel dat het argument van critici, dat het vanwege de oorlog in Oekraïne en economische onzekerheden niet het moment voor natuuractie is, geen steek houdt. „Wanneer dan wel?” zei hij. Milieucommissaris Virginijus Sinkevičius: „Wetenschappers zijn duidelijk: er is geen tijd te verliezen. Duidelijk is ook het zakelijke argument: voor elke euro die we in natuurherstel steken, krijgen we er acht terug.”