Volgens Vonkeman is het probleem niet „gisteren” ontstaan, maar het gevolg van jaren „kortetermijndenken”. Asielzoekerscentra (azc’s) werden bijvoorbeeld gesloten toen er minder vluchtelingen kwamen, terwijl Vonkeman juist liever een buffer in de opvangcapaciteit ziet „voor als er meer mensen komen dan verwacht”. „Het aantal mensen dat nu aankomt is niet zoveel meer dan voor de uitbraak van corona. Het lijkt misschien wel zo door alle beelden van mensen voor wie geen plek is en die op stoelen slapen of naar een tijdelijke noodopvang in sporthallen of hotels gaan. Het grootste probleem is dat ze niet doorstromen uit de azc’s, omdat er niet voldoende woningen voor statushouders zijn.”

In Ter Apel is plaats voor 2000 mensen. Het is er al langer te druk omdat mensen na hun aanmelding in Ter Apel niet terechtkunnen in een azc, want daar zitten vergunninghouders die vanwege het tekort aan woningen lang moeten wachten op een huis. Vonkeman noemt Ter Apel een „flessenhals” die voor een enorme opstopping zorgt. Een tweede aanmeldcentrum zou Ter Apel enigszins kunnen ontlasten, meent ze.

Zij pleit ervoor om eerder te kijken of de aanvraag van asielzoekers kansrijk is of niet. „De kansrijke mensen kun je dan scheiden van de anderen en huisvesten op meerdere plaatsen, bijvoorbeeld in grootschalige doorstroomlocaties op meer plaatsen in het land. Daar moeten dan ook de Immigratie- en Naturalisatiedienst (IND), marechaussee en Centraal Orgaan opvang asielzoekers (COA) aan de slag. Het hele systeem moet eigenlijk anders. Je vraagt je af of er misschien niet overwogen moet worden om op andere manieren asielzoekers te registreren.”

Kansrijke asielzoekers opvangen bij particulieren kan ook, denkt ze. Zeker nu daar een paar duizend plaatsen die zijn bedoeld voor vluchtelingen uit Oekraïne niet worden gebruikt. „In theorie zouden die bedden ook, of in ieder geval tijdelijk, voor asielzoekers kunnen worden gebruikt.”