Wat is de aanleiding voor deze resolutie?

Het Europees Parlement hield woensdag een plenair debat over abortus, naar aanleiding van het uitgelekte voornemen van het Amerikaanse federale hooggerechtshof om het recht op zwangerschapsafbreking in de Verenigde Staten terug te draaien. Dat recht was vastgelegd in de historische uitspraak Roe versus Wade van 1973 en heeft de afgelopen vijftig jaar de juridische basis voor abortus in de VS gevormd. Veel pro-abortusactivisten en politici in Europa maken zich zorgen dat het vonnis van de Amerikaanse opperrechters ook in andere landen effect zal hebben.

Wat is de strekking van de resolutie?

Met een meerderheid van 364 tegen 137 stemmen spraken de parlementariërs hun kritiek uit op het conceptvonnis van het Amerikaanse hooggerechtshof. Zij roepen de opperrechters op de uitspraak van 1973 in stand te houden. Tevens vragen zij de regering-Biden dringend de toegang tot veilige en legale zwangerschapsafbreking in de VS te garanderen. Ook herhaalde het Europees Parlement de oproep aan de staat Texas om een strenge abortuswet terug te draaien.

Het EP nam ook de gelegenheid te baat om EU-lidstaten op te roepen het recht op abortus in het Europees Handvest vast te leggen en zwangerschapsafbreking uit het strafrecht te halen.

Het is niet voor het eerst dat het EP zich in het debat over abortus mengt?

Zeker niet. In oktober veroordeelde het Parlement ook al de abortuswetgeving in Texas. Vorig jaar juni namen de Europese volksvertegenwoordigers een resolutie aan waarin de veilige toegang tot abortus als een mensenrecht werd bestempeld. Dat was een poging om het strenge abortusbeleid in landen als Polen en Malta aan de kaak te stellen.

Heeft het Europees Parlement wel iets over het abortusbeleid te vertellen?

Het EP gaat vanzelfsprekend niet over het beleid in de Verenigde Staten, laat staan over uitspraken van het hooggerechtshof. Maar ook op Europees niveau is abortuswetgeving een zaak van de individuele EU-lidstaten. De resolutie van het EP is niet bindend en is dus ook niet meer dan een oproep aan lidstaten. Juist om die reden dringen de volksvertegenwoordigers er op aan het recht op abortus in het Europees Handvest vast te leggen. Dat is wel dwingend. Maar voor wijziging van het handvest is unanimiteit van de lidstaten vereist. Conservatieve landen zullen daar niet mee akkoord gaan.

Hoe is op de resolutie gereageerd?

Liberale politici in het EP en abortusactivisten reageerden zoals verwacht opgetogen. Vanuit conservatieve hoek klonk sterke afkeuring. Enerzijds omdat het hier gaat om het vastleggen van het recht om menselijk leven te doden. Maar ook omdat het EP zich opnieuw uitspreekt over een onderwerp dat aan de bevoegdheid van de lidstaten is voorbehouden.