De partijen zijn met name kritisch over commerciële bureaus die bijvoorbeeld bijlessen verzorgen. Ze vinden het onwenselijk dat een groot gedeelte van het geld daar naartoe gaat en zien liever dat scholen het besteden aan regulier onderwijs. Ook maken ze zich zorgen dat scholen geld uitgeven aan methoden die niet bewezen effectief zijn, zoals mindfulness of yoga.

De Algemene Rekenkamer uitte zich vorige week al zeer kritisch over het NPO. Volgens de rekenmeesters is onvoldoende duidelijk waar het geld naartoe gaat en of de beoogde doelen wel worden gehaald. Collegelid Barbara Joziasse zei toen dat de effecten mogelijk pas over drie tot vijf jaar zichtbaar zijn als „concrete doelen en indicatoren” ontbreken. Bijsturen is dan niet meer mogelijk.

Daar ligt een taak voor zowel de Tweede Kamer als het kabinet, ziet Wiersma. Hij kan de Kamer in ieder geval toezeggen dat in het najaar een volledig beeld komt van de voortgang van de NPO. Daarbij wordt onder andere gekeken naar de leerprestaties en basisvaardigheden, zoals taal en rekenen, van de scholieren. Ook wil hij sneller commerciële bijlesbureaus aan banden leggen. De minister vindt het in ieder geval belangrijk dat scholen het geld besteden aan bewezen methoden: „wetenschappelijke inzichten moeten we benutten”.

Coalitiepartijen D66 en ChristenUnie verdedigden het programma. Volgens D66-Kamerlid Paul van Meenen zijn de doelen van het NPO juist vooraf al duidelijk gesteld: het wegwerken van leerachterstanden en het werken aan welzijn van leerlingen. Ook is hij kritisch op de Algemene Rekenkamer, die volgens hem „volledig de ogen lijkt te sluiten voor wat goed ging”. CU-leider Gert-Jan Segers vindt het „een vreemde kijk op het onderwijs” van de Kamer om alles „tot achter de komma te controleren” en zijn de effecten op „vorming en welzijn” moeilijker te meten. Wiersma beaamde dat niet alles te meten is: „niet alle elementen zijn te vatten voor de Rekenkamer”.

Toen D66-minister Ingrid van Engelshoven en CU-minister Arie Slob het programma lanceerden, leefden gelijk zorgen in de Kamer over waar het geld terecht zou komen. De periode om het geld uit te geven zou te kort zijn om het geld effectief in te zetten. Wiersma heeft scholen al twee jaar extra tijd gegeven om het geld te besteden, nadat de Kamer hierom had gevraagd.