Het gaat me dan om het woordje ”transparantie”. Ik vind het een akelig woord. Omdat het zo’n zalvende klank heeft. Je hoort de helderheid er als het ware in tinkelen. Maar het is wel een schijnhelderheid.

In de politiek is het inmiddels zo ongeveer het belangrijkste woord geworden. Alles wordt gemeten aan het feit of het transparant is. Zo zijn premier Rutte en minister van Financiën Kaag op een soort bedeltoer bij de fracties van de oppositie. Om steun los te peuteren voor een herziening van de begroting, die nodig is door alle tegenvallers. Je zou denken: het kabinet doet wat het heeft beloofd, namelijk de hand uitsteken naar de oppositie. Maar nee hoor, in die oppositie wordt over de bezoekjes alleen maar gemord. Want de gesprekken zouden plaatsvinden in achterkamertjes. En dat willen we in de nieuwe bestuurscultuur niet meer. Thierry Baudet is een van de weinigen die Rutte en Kaag met alle egards ontvangt. Dolblij als hij is dat zijn deur eens een keertje niet met opgetrokken neus voorbijgelopen wordt.

Die nieuwe bestuurscultuur is trouwens ook al zo’n mantra dat alleen geldt voor anderen. Want het zijn natuurlijk alleen de regeringsfracties die niets bakken van de beloofde vernieuwingen. De oppositie gaat ondertussen gewoon op de oude voet voort. Maar ja, dat is niet zo gek, want dat is een reactie op de bestuurscultuur van Rutte en z’n kliek. En dus zijn veel oppositiepartijen over ieder krantenberichtje „woedend” en eisen ze direct opheldering.

Controle van de regering is uiterst belangrijk. Er gaat namelijk te veel mis. Maar zou het ook een tandje minder woedend kunnen? Iets rustiger en iets meer gericht op het landsbelang? En wat die transparatie betreft: je kunt in een coalitieland als het onze onmogelijk over álles transparant zijn. Dat kun je trouwens nergens, wil je de boel een beetje behoorlijk kunnen aansturen. Er zitten niet voor niets deuren in directiekamers. Die moeten soms gewoon dicht, wil je de dingen eerlijk tegen elkaar kunnen uitspreken om samen verder te komen.

Soms denk ik wel eens: écht transparant kun je pas zijn in een dictatuur. Simpelweg omdat een dictator, een absolute alleenheerser, nu eenmaal nooit compromissen sluit.