Dat staat in het jaarverslag van de Algemene Inlichtingen- en Veiligheidsdienst (AIVD) over 2021.

Waar rechts-extremisten zich zo’n vijf jaar geleden nog vooral bedreigd voelden door immigratie, zien ze nu het grootste gevaar in „complotten van een machtige Joodse elite die erop uit zou zijn het volk te onderdrukken”, aldus de AIVD. Verder voelen ze ook dreiging op cultureel vlak: bijvoorbeeld in de „emancipatie van vrouwen, homo’s of transgender personen, en in de woke-beweging.”

Volgens de dienst verwachten veel rechts-extremisten dat er „binnen vijf tot tien jaar” een „rassenoorlog” zal losbarsten. Hoewel extremisten publiekelijk vrijwel nooit geweld prediken, schuwen ze online expliciete haat niet, aldus de AIVD.

Hoewel de AIVD van verreweg de meeste rechts-extremistische groepen in Nederland geen terroristische aanslag zegt te verwachten, noemt de dienst een aanslag „inmiddels wel voorstelbaar.” De inlichtingendienst noemt de groepen dan ook „een gevaar voor de democratische rechtsorde.”

Erik Akerboom, directeur-generaal van de AIVD, zei donderdag tijdens de presentatie van het jaarverslag dat de ideeën van rechts-extremisten „steeds meer salonfähig” worden. „Dat zien wij ook als een dreigende aantasting van de democratische rechtsorde en de instituties”, aldus Akerboom.

Accelerationisme

Het jaarverslag besteedt ook uitgebreid aandacht aan een terroristische rechts-extremistische stroming die ”accelerationisme” wordt genoemd. Aanhangers „verheerlijken terroristisch geweld” aldus de AIVD. Deze groepen hebben volgens de inlichtingendienst „enkele honderden aanhangers”, en nemen in omvang toe. In 2021 werden twee volgelingen van het accelerationisme veroordeeld voor opruiing tot een terroristisch misdrijf. Ook vonden er diverse aanhoudingen plaats, meldt de veiligheidsdienst.

De AIVD waarschuwt ook dat een deel van het anti-overheidsprotest, vooral tegen coronamaatregelen, in 2021 radicaliseerde.

Bedreigingen

Dat bleek volgens de dienst alleen al uit de „onrustbarende toename” van het aantal bedreigingen van onder anderen ministers, wetenschappers, politieagenten en journalisten. Uit tellingen van onder meer de politie Den Haag en het OM blijkt dat het aantal meldingen meer dan verdubbeld is, zo schrijft de AIVD. Er waren 600 meldingen van politici en 272 van journalisten.

De AIVD denkt dat de oorlog in Oekraïne de tegenstellingen in Nederland verder aanscherpt. Akerboom zei donderdag dat mensen de oorlog inpassen in de ideeën die ze al hadden „door tegen de huidige instituties, de rechtsstaat te zijn.”

Volgens de AIVD hebben ook uiterst linkse activisten (vooral anarchisten) meer voet aan de grond gekregen, maar is extremisme onder hen nauwelijks een probleem.

Jihadisme is nog altijd een bedreiging voor Nederland, hoewel de aanhang van deze beweging lijkt te stagneren, staat in het rapport. In het jaarverslag wijst de AIVD verder op de aanhoudende cyberdreiging, deels door toedoen van andere landen.