„Op dit moment lijken er geen verdere maatregelen nodig”, zo vatte commissaris Almunia (Economische en Monetaire Zaken) het oordeel van het college van voorzitter Barroso dinsdag samen. Hij waarschuwde wel dat de situatie op het punt van de overheidsfinanciën in beide landen „kwetsbaar blijft.”

Duitsland raamt voor 2005 een negatief saldo van 2,9 procent van het bruto binnenlands product (bbp), na een niveau van waarschijnlijk 3,9 procent in 2004. Frankrijk rekent op een daling van 3,7 naar 3,0 procent. Bij het realiseren van de beoogde verbeteringen voldoen de regeringen in Berlijn en Parijs weer net aan de norm uit het stabiliteitspact, die bepaalt dat het tekort niet mag stijgen tot boven de 3 procent. In de voorafgaande drie jaren was er telkens sprake van een overschrijding van de grens.

Veel deskundigen betwijfelen overigens of het zonder aanvullende bezuinigingen inderdaad zal lukken het verschil tussen uitgaven en inkomsten onder het plafond te houden. De verwachtingen zijn gebaseerd op een prognose voor de economische groei van 1,5 procent in Duitsland en 2,2 procent in Frankrijk. De laatste indicaties wijzen echter op een minder gunstige ontwikkeling van de conjunctuur, mede als gevolg van de hoge olieprijzen en de goedkope dollar.

Omdat de twee toonaangevende landen van de Unie de voorschriften schonden, startte de Europese Commissie in het verleden de procedure voor wat heet een excessief tekort. In november 2003 bestond er onder de ministers van Financiën uit de eurozone te weinig bereidheid om in dat kader een volgende stap te zetten, die zou hebben kunnen resulteren in fikse boetes.

Dat leidde tot een scherp conflict, waarbij Brussel de zaak uiteindelijk voorlegde aan het Europees Hof van Justitie. Die instantie stelde afgelopen zomer de Commissie in het gelijk. Almunia benadrukt thans dat er bij het huidige begrotingsbeeld geen reden is de procedure in de richting van sancties nieuw leven in te blazen.

De Duitse minister van Financiën Eichel reageert met instemming. „De Commissie geeft aan dat we met onze budgettaire politiek op de goede weg zijn, zelfs ondanks de erg moeilijke economische omstandigheden.”

Zijn Franse collega Gaymard ziet in het jongste besluit eveneens „een erkenning van onze inspanningen om het tekort terug te dringen.”

Nu de voortdurende strijd op dit terrein tussen het dagelijks bestuur van de EU en de twee grote landen -in ieder geval voorlopig- de wereld uit is, kan de discussie voortgaan over wijzigingen in de uitvoering van het stabiliteitspact. De bewindspersonen van Financiën zijn met elkaar in gesprek over een meer flexibele toepassing van de spelregels. Het ligt in de bedoeling dat zij in het voorjaar, onder Luxemburgs voorzitterschap, hierover een akkoord bereiken.