Vrijdag uitspraak in zaak Kordic
De Kamer van Beroep van het Joegoslavië–Tribunaal doet vrijdag uitspraak in de zaak tegen de Bosnische Kroaat Dario Kordic (44). Daarmee komt een einde aan een van de langstlopende zaken voor het VN–hof in Den Haag: Kordic gaf zich meer dan zeven jaar geleden, op 6 oktober 1997, ’vrijwillig’ over aan het tribunaal, net als een tiental andere etnische Kroaten.
Dit gebeurde toen onder zachte druk van de toenmalige Kroatische president Tudjman, die zijn betrekkingen met het Westen wilde verbeteren. Bij de verdachten ging het om personen die oorlogsmisdaden zouden hebben gepleegd tijdens de oorlog tussen Bosnische Kroaten en Bosnische moslims, die in 1993 zijn hoogtepunt bereikte met onder meer de massaslachting van Ahmici. In dat Centraal–Bosnische dorp werden op 16 april meer dan honderd moslimburgers vermoord, onder wie meer dan dertig vrouwen en zeker elf kinderen.
Kordic was in die tijd volgens sommige bronnen de op een na machtigste politicus van de Bosnische Kroaten. In elk geval was hij de belangrijkste etnisch Kroatische politicus in Centraal–Bosnië waar de misdaden zijn gepleegd.
De rechtszaak tegen Kordic verliep moeizaam, net zoals de processen tegen zijn medeverdachten. Tudjman wilde maar niet over de brug komen met archiefstukken die waardevol bewijs konden bevatten. Aan de ene kant wilde hij ’patriottische’ kiezers niet van zich vervreemden door hun ’oorlogshelden’ te belasten; aan de andere kant had Tudjman zelf het nodige te verbergen. Na zijn dood eind 1999 gingen de archieven open en zou de betrokkenheid van het Tudjman–bewind bij de oorlog in buurland Bosnië blijken. Enige tijd na Tudjmans dood liet het tribunaal weten dat er nu voldoende materiaal zou zijn om hem aan te klagen, evenals zijn Servische evenknie Milosevic.
Na een moeizaam proces met honderden getuigen en duizenden bewijsstukken werd Kordic in februari 2001 tot 25 jaar cel veroordeeld. Het was de eerste keer dat het VN–hof in Den Haag een veroordeling uitsprak van een belangrijke politicus. Ook achtten de rechters de betrokkenheid van Kroatië bij de oorlog in Bosnië bewezen.
De aanklagers hadden levenslang geëist, de verdediging vrijspraak. Beide partijen gingen in hoger beroep. Die procedure is grotendeels schriftelijk gevoerd. Het is moeilijk te voorspellen hoe de beschikbaarheid van de Tudjman–archieven zal uitpakken voor Kordic. Bij generaal Blaskic, die eerder tot 46 jaar cel was veroordeeld, leidde de nieuwe informatie in juli tot een substantiële strafreductie en voortijdige vrijlating.
En Kordic’ medeverdachte Mario Cerkez (45), die in 2001 vijftien jaar celstraf kreeg opgelegd, is onlangs voortijdig vrijgelaten, nog voordat de Kamer van Beroep uitspraak had gedaan – een indicatie dat ook Cerkez vrijdag een substantieel lagere straf zal krijgen. Of dat ook voor Kordic zo uit zal pakken, is nog maar zeer de vraag. Zeker een ’nieuw’ document van de Kroatische geheime dienst is erg belastend voor Kordic als veronderstelde medeberamer van de massaslachting van Ahmici.