Ds. Sonnevelt werd door de Gereformeerde Gemeenten (GG) uitgezonden naar Nigeria. „Daar leerde ik het levendige en emotionele van de Afrikaanse cultuur kennen.” Voor de lezing put de predikant van de gg te Alblasserdam uit zijn ervaringen van toen, zijn studie, maar ook uit de contacten die hij nog steeds heeft in het Afrikaanse land. „Volgende week hoop ik weer naar Nigeria te gaan voor een ambtsdragersconferentie.”

De Schriftlezing is uit Psalm 87 en Openbaring 21, waarin profetieën staan over volken en naties die zalig zullen worden. Ds. Sonnevelt: „De profetie uit Psalm 87 is uitgekomen tijdens de pinksterdag. En in Openbaring krijgt Johannes op Patmos een vergezicht van de hemel. Naties en koningen zullen daar de heerlijkheid en eer van de volkeren in brengen, wat dat dan ook moge betekenen. Ik heb aan de wieg van de Nigeria Reformed Church mogen staan. Het is mooi en verrijkend om mensen uit een andere cultuur tot bekering te zien komen.”

Een ervaring die de predikant niet snel zal vergeten, is dat een vrouw tijdens een preek over de onvruchtbare Hanna begon te zingen. „Met gracieuze stappen kwam ze naar voren. De gemeente viel haar gezang bij, en later keerde ze terug naar haar plek. Ik heb dat als iets heel bijzonders en heiligs ervaren.” Toch heeft de predikant ook zijn vraagtekens. „We moeten nuchter blijven. Ik wil zo’n vrouw niet te haastig de handen opleggen.”

Met zijn voorbeelden en de kanttekeningen die hij erbij plaatst, toont de predikant de twee uitersten waarin een christen kan vervallen in de ontmoeting met de cultuur. „Ik heb mensen gezien die door hun teleurstellingen en frustraties te kritisch werden. Maar er zijn ook mensen die andere culturen zodanig omarmen, dat ze alles gaan relativeren. In mijn gedachten is dat onvolwassen. Ik ben een keer berispt door een mevrouw over het plan om de Dordtse Leerregels te vertalen voor de mensen in Nigeria. „Dat jullie die arme mensen daar willen opzadelen met de Dordtse Leerregels!” Daar kon ze geen begrip voor opbrengen.”

De predikant stipt voor de studenten even het model van Reinold Niebuhr aan, dat betrekking heeft op de verhouding tussen Christus en de cultuur. Ook noemt hij een dissertatie waarin een oecumenisch gezinde wetenschapper poogt om tot een overeenstemming te komen met de Afrikaanse cultuur. De namen van goden en voorouders zouden in gebeden dan vervangen moeten worden door christelijke formuleringen.

Kansloos

De predikant beschouwt zulke pogingen als kansloos. „Ik sprak erover met een predikant uit Ghana. Tijdens Afrikaanse begrafenissen is er een ritueel waarin de overledene aangesproken wordt. Nieuwe christenen kunnen op geen enkele manier deelnemen aan zo’n ritueel, was zijn reactie. Dat idee uit die dissertatie is in de studeerkamer geboren.”

Dat het christendom zo anders is dan de Afrikaanse cultuur, heeft ook met een ander godsbegrip te maken, stelt ds. Sonnevelt. „Hun scheppergod, de bron van het leven, is niet iemand om te aanbidden. Als er gebeden wordt, is dat bijvoorbeeld tot de aarde. De grens tussen religie en magie is flinterdun.” Tegelijk ziet de predikant daar iets in wat elk mens eigen is: de poging om God te bewegen. „Mozes vraagt: Wie is de Heere? En God zegt: „Ik zal zijn, Die Ik zijn zal.” De Heere geeft Zichzelf niet uit handen. Wij moeten aan Zijn kant gebracht worden.”

Tijdens de bespreking van de stellingen reageert een aantal studenten op de lezing van ds. Sonnevelt. „Ik kreeg meer inzicht in andere culturen, die best ver bij mij vandaan staan”, vertelt een studente. „Ik vond het mooi dat de dominee zei dat je ook waarde moet toekennen aan je eigen cultuur”, vindt een ander meisje. „Toch is het goed dat hij aangaf dat de weg die God houdt met mensen overal hetzelfde is”, reageert haar buurman. „Dat daar en hier een mens aan Gods kant moet worden gebracht, dat is waar.”