Gezakt

Het debat over de deal was de eerste grote test voor de beloofde nieuwe bestuurscultuur: geen achterkamertjes meer en geen informatie achterhouden, zo beloofde het kabinet een jaar geleden plechtig. Het kabinet is voor dat examen gezakt.

Minister De Jonge, in het vorige kabinet van Volksgezondheid, nu van Volkshuisvesting, bewees de politiek geen dienst door eerst te zeggen dat hij geen bemoeienis had met de aankoop van mondkapjes. Maar die bemoeienis was er wel.

De Jonge maakte het daags na het debat nog erger. Hij stelde vrijdagochtend voor hij aan het wekelijks kabinetsberaad begon dat de Kamer „te gemakkelijk twijfels uit over iemands integriteit.” Van het berouw dat de bewindsman donderdag toonde, was weinig over. Hij koos de tegenaanval.

De oppositie in de Tweede Kamer reageerde vol ongeloof. SP-Kamerlid Leijten: „Begrijp ik nu dat De Jonge het integer vindt om informatie achter te houden? En dat als je betrapt wordt, het integer is om woordenspelletjes te verkiezen boven de waarheid?

Enig ongemak

Maar hoe zit met het aandeel van de Tweede Kamer in het dichterbij brengen van de nieuwe bestuurscultuur? Dat minister De Jonge deelnam aan het debat was staatsrechtelijk gezien al niet zuiver. De Jonge is nu verantwoordelijk voor Volkshuisvesting en niet langer voor Volksgezondheid. Eigenlijk had Kamervoorzitter Bergkamp het verzoek van de Kamer om De Jonge aan de tand te voelen, moeten blokkeren. Dat gebeurde niet. Maar ook de fracties lieten het afweten. Alleen SGP en ChristenUnie voelden over de aanwezigheid van De Jonge „enig ongemak.”

De meeste van de zestien oppositiefracties wilden De Jonge wegsturen; dat stond bij voorbaat al vast. Dat schoot diverse opiniemakers in het verkeerde keelgat. „Alle Kamerleden zijn voor het gemak wel even vergeten dat ze als hysterische kleuters mondkapjes stonden te eisen”, twitterde columniste Marianne Zwagerman.

Roderik van Grieken, oprichter en directeur van het Nederlands Debat Instituut, twitterde: „Bestaat er een mogelijkheid voor Kabinet of de bevolking om een Kamerdebat aan te vragen waarin we Kamerleden eens stevig ter verantwoording roepen over HUN rol in de verziekte bestuurscultuur en dalend vertrouwen in de politiek?”

Agenda

De Tweede Kamer debatteert dinsdag na vragenuur, stemmingen en regeling van werkzaamheden onder meer over een EU-richtlijn inzake arbeidsvoorwaarden. SP-Kamerlid Leijten verdedigt woensdagmiddag en -avond een initiatiefwetsvoorstel over het correctief referendum. Donderdag houdt de Kamer twee minutendebatten over zaken die eerder in commissievergaderingen aan bod kwamen.

In de rubriek Parlementvaria beschrijft de redactie politiek opvallende zaken vanuit Den Haag.