Europa wordt overspoeld door miljoenen vluchtelingen uit Oekraïne. Ook in Nederland vinden duizenden Oekraïners een warm onthaal. Het is hartverwarmend om te zien hoe er plaats ingeruimd wordt voor dit diep gepijnigde volk. We voelen verbondenheid.

Kerkmensen kunnen niet achterblijven. Het christelijk geloof is in de kerkgeschiedenis juist vaak gebleken uit de zorg voor armen, weduwen en wezen. Daardoor vielen de oude christenen altijd op. Zij deden wat anderen lieten liggen. Vrome woorden zonder daden, zoals bij de farizeeën, getuigen van het ontbreken van de ware liefde. Hier doet zich dus een gelegenheid voor om te laten zien dat we kerkmensen zijn.

Laten wij het belangrijkste echter niet vergeten. Vaak denkt men dat aan de verantwoordelijkheid wordt voldaan als er sociale hulp geboden wordt. Bij het Leger des Heils spreekt men over drie s’en: eerst soep (soup), dan zeep (soap) en dan redding (salvation). En inderdaad, wie Gods Woord aan hen onthoudt, verstaat niets van de echte barmhartigheid. Zo zijn velen diaconaal actief onder het Joodse volk, terwijl men het Evangelie aan hen onthoudt. Zulke ‘hulpverleners’ peilen de echte nood niet. „Op de bodem aller vragen, ligt der wereld zondeschuld.” Ook onder deze vluchtelingen kunnen wij als kerkmensen niet zwijgen over het ene nodige. Ds. Margulis ging weken geleden al gebukt onder de zonden van zijn volk. Hoewel de agressor verantwoordelijk blijft voor zijn verschrikkelijke daden, hopen we dat deze gruwelijke oorlog tot God mag uitdrijven.

Dat wil natuurlijk niet zeggen dat wij misbruik moeten maken van de situatie. Je kunt de boodschap niet opdringen aan mensen die zo kwetsbaar zijn. We moeten steeds tijd en wijze weten! Onverstand kan juist veel stukmaken. Maar als er ruimte wordt gegeven, doen zich hier ook ongekende mogelijkheden voor. Zaaien doet men toch juist op een geploegde akker? In de achterliggende weken kwamen er bijvoorbeeld in Nunspeet meer dan 200 mensen naar een meditatieve samenkomst. Het merendeel van hen is niet kerkelijk, maar men geeft gehoor aan de uitnodiging. Zie op een evangelisatiepost maar zo veel mensen onder het Woord te krijgen. Nederlanders zijn nauwelijks ontvankelijk en vaak zelfs haatdragend richting de Bijbelse boodschap.

Wat voor Nederlanders een gepasseerd station blijkt, vindt bij Oekraïners nog opening. Niet alleen hebben wij hun iets te zeggen, maar hebben zij ons ook nog wat te zeggen! De Bijbels zijn niet aan te slepen en de Bijbelse verhalen van Van Dam wachten op een snelle herdruk door het Deputaatschap Bijbelverspreiding. De duivel bereikt altijd het tegenovergestelde van zijn bedoeling…

Het vraagt van kerkmensen wel een zekere volwassenheid. De cultuur van de Oekraïners is een andere dan de Hollandse. De inrichting van een dienst, het vormgeven van het gezang en vele andere gewoonten zijn voor ons afwijkend. Het is onvolwassen gedrag als we deze situatie willen gebruiken om hun cultuur over te nemen of onze cultuur aan hen op te dringen. De Bijbelse boodschap kan echter nooit aangepast worden. Wat zijn we hier in Nederland dan bevoorrecht. Leerstukken als bijvoorbeeld de vrije of geknechte wil zijn in onze kerkgeschiedenis glashelder weerlegd of beleden. Op dat gebied valt door ons nog zo veel te delen. Zelfs Gods kinderen kunnen nog dwalen. Denk alleen maar aan Luther. Zijn rechtvaardigingsleer omhelzen we, maar veel van zijn standpunten wijzen we af.

Vele jaren mochten we over de leer der (Nadere) Reformatie onderwijs geven in Zjitomir. Wat is het dan een voorrecht om uit de mond van een Oekraïense predikant te horen dat we „allemaal zondaren zijn en door wedergeboorte verlost moeten worden, dat we dat zelf niet willen, maar dat God dit kan en wil doen door Zijn Zoon en Heilige Geest.” Als ooit de totale verdorvenheid van de mens zichtbaar wordt, is het wel in deze oorlog. Zaait aan alle wateren! Moge dat zaad rijke vrucht dragen.

De auteur is predikant van de gereformeerde gemeente in Nunspeet. Weerwoord gaat in op vragen die in deze tijd op christenen afkomen.
> rd.nl/weerwoord