Rotterdam en andere havens in de EU moeten Russische schepen de toegang gaan verbieden, behalve voor essentiële goederen waaronder voedsel. De EU-ambassadeurs zijn dat overeengekomen om Rusland te straffen voor de oorlog in Oekraïne. Ook mogen de lidstaten vanaf half augustus geen Russische kolen meer importeren.

Toen deze maatregelen eerder deze week al door Brussel werden voorgesteld leverde staalfabrikant ArcelorMittal als grote verbruiker van steenkool meteen flink aan beurswaarde in. Elders gingen Salzgitter en ThyssenKrupp toen duidelijk omlaag. Grote mijnbouwers zijn bijvoorbeeld BHP en Rio Tinto, die noteringen hebben in Londen.

De AEX-index koerst op basis van de openingsindicatoren af op een hoger begin van de nieuwe handelsdag. De andere Europese beursgraadmeters lijken ook met winsten te openen. Op de aandelenbeurzen in Azië was het sentiment vrijdag eveneens overwegend positief, terwijl de graadmeters op Wall Street donderdag met kleine plussen de handel uitgingen.

De Amerikaanse minister van Defensie Lloyd Austin heeft gezegd dat Rusland de verovering van Kiev opgegeven lijkt te hebben nadat troepen stevig waren teruggeslagen door het Oekraïense leger. De Russen zouden zich in de strijd nu richten op het zuiden en oosten van Oekraïne, al moest Austin erkennen dat rond het verloop van de oorlog veel onzeker blijft.

Intussen is de voorzitter van de Europese Commissie, Ursula von der Leyen, vrijdagochtend per trein vertrokken naar Kiev. Ze spreekt in Oekraïne met president Volodimir Zelenski. De commissievoorzitter is de eerste westerse leider die naar het door de Russen belaagde land afreist sinds het bloedbad in Boetsja aan het licht kwam.

Op het Damrak gaat de aandacht ook uit naar technologiebedrijf Nedap, dat met een handelsupdate kwam. Daarin stelde het bedrijf in het eerste kwartaal te zijn gegroeid en werd de omzetverwachting voor heel 2022 bevestigd. Wel verwacht Nedap de rest van het jaar last te houden van verstoringen in de leveringsketen. Verder is uitgever Brill met nieuwe resultaten gekomen.

De prijs van een vat Amerikaanse olie steeg 0,5 procent tot 96,54 dollar. Brentolie werd 0,4 procent meer waard op 101,03 dollar per vat. De euro was 1,0867 dollar waard, tegen 1,0899 dollar bij het slot in Europa op donderdag.