En dat ondanks de maatregelen die hij nam in de koude nacht van zaterdag op zondag nam om vorstschade te voorkomen. „Tot zondagmorgen 11 uur heeft de beregeningsinstallatie gedraaid”, legt Bunt uit. „Zo lang gebeurt maar zelden. Volgens het KNMI was 5,6 graden onder nul de laagste temperatuur. Enkele collega’s hebben echter min 6,5 graden gemeten. Ik vermoed ook dat het veel kouder was dan de officiële cijfers aangeven.”

Bunt gebruikt op enkele percelen zogenoemde bananensproeiers. Het is een vorm van grondberegening zoals die wordt toegepast bij de Israëlische citrusteelt. Behalve tegen droogte, worden ze ook ingezet bij nachtvorst. Omdat grondwater van 8 graden Celsius wordt gebruikt, ontstaat er een soort warmtenevel, waardoor knoppen minder snel bevriezen.

„We hebben zaterdagavond om 23.00 uur de installatie aan moeten zetten. Drie kwartier later hadden we al ijsvorming. Op andere plekken hebben we gewerkt met ventilatoren. Zo kunnen we de helft van onze boomgaarden nog enigszins beschermen tegen nachtvorst.”

Hoe groot de schade is durft Bunt maandagochtend nog niet te zeggen, maar zeker de helft van de bloesemknoppen is bevroren.

Wakker

Om 22 hectare appels en peren te kunnen beschermen ging bij kwekerij VreeFruit in Dodewaard zaterdagavond even voor middernacht de beregeningsinstallatie aan.

„En dan doe ik verder geen oog meer dicht”, zegt eigenaar Thomas de Vree. „We moeten de hele nacht controleren of alles nog werkt en regelmatig de vier dieselpompen bijvullen. Als het echt hard vriest, treedt er ijsvorming op rond de sproeiers en kunnen ze verstopt raken. Dat moet in maximaal een half uur opgelost zijn, anders bevriezen de bloesemknoppen. ’s Nachts moet er bij nachtvorst dus altijd iemand wakker zijn.”

Volgens De Vree was het afgelopen weekeinde de strengste nachtvorst in dertig jaar waarbij hij heeft moeten beregenen. Hij denkt dat de schade aan de appel- en perenknoppen nog wel meevalt. „Niet alles staat al in volle bloei en dan kunnen de knoppen net iets meer hebben.”

Vuurpotten

Het meest spectaculair om naar te kijken zijn de vuurpotten. Vooral in de kersenteelt worden die gebruikt om vorstschade te voorkomen.

Even voor middernacht zaterdag was het bij fruitteler Machiel van Capel uit Kesteren alle hens aan dek. Vrouw en kinderen werden opgetrommeld om de beregingsinstallatie voor de appels en peren aan te zetten. Ook moesten in de 3,5 hectare kersenboomgaard zo’n 500 vetpotten worden aangestoken.

„We zijn begonnen op de plekken met de meeste bloesem. Omdat er geen wind stond, ging de warmte goed omhoog. Het lijkt er op dat we daardoor weinig schade hebben”, zegt Van Capel.

Door de gestegen brandstofprijzen is het echter financieel niet meer aantrekkelijk om in de toekomst nog vuurpotten te gebruiken. „Dit is vermoedelijk het laatste jaar. Tot de IJsheiligen half mei kan het ’s nachts nog vriezen. Dat kost ons te veel geld. Een alternatief zou kunnen zijn het eerder plaatsen van de plastic kappen over de bomen en er warme lucht doorheen blazen. Nadeel is dat je in april vaak nog veel wind hebt waardoor deze tunnels kapot kunnen waaien.”