De kerkvorst deed dat vanwege het jarenlange wangedrag van rooms katholieken jegens kinderen van inheemse volken die geplaatst waren in internaten in Canada. De kinderen werden daar onder druk van de Canadese overheid ondergebracht met als doel hen tot integratie te dwingen en ze hun eigen taal en cultuur af te leren. Het verblijf daar werd vaak gestempeld door fysiek en seksueel geweld.

In de toespraak die paus Franciscus vrijdag in het apostolische paleis in Rome hield voor 150 vertegenwoordigers van de Canadese inheemse volken zei hij met nadruk: „I am very sorry. Ik voel schaamte en verdriet voor alles wat jullie gekwetst heeft, voor de misstanden waaronder jullie hebben geleden en voor het gebrek aan respect voor jullie identiteit, cultuur en spirituele waarden.”

Paus Franciscus verklaarde „zeer bedroefd” te zijn vanwege „de verhalen over het leed, de ontberingen, de discriminerende behandelingen en verschillende vormen van misbruik die verscheidene van u ondergingen, onder meer in de internaten.” Hij hekelde ook de “ideologische kolonisatie” en „assimilatie” waarvan “zoveel kinderen het slachtoffer werden”. „Uw identiteit en cultuur werden gekwetst, veel gezinnen werden gescheiden.”

De paus vroeg de delegatie van inheemse volken om vergeving voor alles wat door of in naam van de Rooms Katholieke kerk was misdaan. „Voor het betreurenswaardige gedrag van deze leden van de Katholieke Kerk vraag ik Gods vergeving. Ik wil u uit de grond van mijn hart zeggen: Het spijt me oprecht.” Met deze spijtbetuiging sloot de paus zich aan bij de Canadese bisschoppen die al eerder hun excuses hadden gemaakt.

De woordvoerder van de delegatie uit Canada zei geraakt te zijn door de woorden van de paus. Hij sprak echter wel de wens uit dat de paus naar Canada zou komen om ook daar zijn spijtbetuiging uit te spreken. De paus wil komende zomer Canada bezoeken.

De gedwongen plaatsing van inheemse kinderen in internaten vond plaats tussen 1830 en 1996. In totaal zou het gaan om ongeveer 150.000 kinderen. In Canada waren er 139 van deze kostscholen waarvan een groot deel beheerd werd door de Roms Katholiek kerk. Mede vanwege de slechte hygiëne, ondervoeding en infectieziekten stierven in die periode naar schatting 3000 kinderen.

In 2015 concludeerde een speciale onderzoekscommissie van de Canadese overheid dat er op deze kostscholen „culturele genocide” was gepleegd. Aan nabestaanden werden miljarden als schadevergoeding uitgekeerd.

De geschiedenis van de internaten trok weer de aandacht toen in juni 2021 op het terrein van enkele voormalige kostscholen met behulp van röntgenapparatuur enkele honderden kindergraven werden gelokaliseerd. Dat gaf veel ophef in Canada. Uit woede werden dientengevolge 65 kerken in brand gestoken. De Canadese regering eiste van de paus excuses. Politici in Canada zeiden de antichristelijke campagne in hun land begrijpelijk te vinden. Op de Canadese kalender verscheen een nieuwe gedenkdag: „De nationale gedenkdag voor waarheid en verzoening.”

Een kleine groep wetenschappers maant nog steeds voorzichtig te zijn met een oordeel. De historicus Jacques Rouillard, tot zijn emeritaat verbonden aan de universiteit van Montreal, zegt dat de harde bewijs voor de kindergraven bij de meeste internaten nog steeds niet is geleverd. „De gebruikte röntgenapparatuur kan wel bepalen of de grond is omgewoeld maar ze kan niet exact aangeven wat er in de grond zit. Zolang er geen menselijke resten in de graven zijn gevonden, blijft het gissen. Ik zeg niet dat de informatie niet klopt. Ik maan tot voorzichtigheid omdat het sluitend bewijs ontbreekt.”