Het betrof een bijeenkomst van de ministers van Buitenlandse Zaken van Bahrein, Egypte, de Verenigde Staten, Marokko, de Verenigde Arabische Emiraten en natuurlijk Israël. Hoog op de agenda stond de nucleaire deal, die de VS en andere landen met Iran willen sluiten. Israël en de Golfstaten zijn daarover verontrust.

Het akkoord zou Iran de kans bieden om op termijn kernwapens te produceren en de steun aan pro-Iraanse terreurmilities in het Midden-Oosten te vergroten. De VAE en Saudi-Arabië gaan gebukt onder de aanvallen van pro-Iraanse Huthirebellen in Jemen en Israël is bezorgd over de gigantische hoeveelheden raketten in de handen van het sjiitische Hezbollahleger in Libanon. De bedoeling is dat samenwerking doet afschrikken. Lapid zei dat de ministers op de top spraken over het opzetten van een „regionale veiligheidsconstructie.” Het is duidelijk dat Iran Israël en Arabische landen naar elkaar toe drijft.

Maar niet iedereen was aanwezig. Een aantal Arabische landen bleef afwezig omdat er geen betrekkingen bestaan met Israël. Opvallend was ook dat Jordanië zich niet liet zien. Tijdens de Negevtop bracht koning Abdullah namelijk een bezoek aan de Palestijnse president Mahmoud Abbas in Ramallah. Dit bezoek was al afgesproken voordat de ontmoeting in de Negev was aangekondigd. Overigens voeren Jordanië en Israël overleg op topniveau. Israëlische ministers brachten in de afgelopen weken bezoeken aan Jordanië en deze week was president Isaac Herzog te gast bij koning Abdullah.

Jordanië maakte tijdens het bezoek van de monarch aan Ramallah duidelijk dat vrede en stabiliteit in de regio niet bereikt kan worden zonder een vredesakkoord. Die moet worden gebaseerd op een tweestatenoplossing. Jordanië bepleit een onafhankelijke Palestijnse staat op basis van de grenzen van 4 juni 1967, met Oost-Jeruzalem als hoofdstad.

Ook de Palestijnse premier Mohammad Shtayyeh liet zich uit over de Negevbijeenkomst. „We volgen met zorg Israëls stappen in de regio”, zei hij aan het begin van een kabinetsvergadering. Hij noemde bijeenkomsten als in de Negev, die normalisatie van de betrekkingen beogen, „een illusie, een luchtspiegeling en een gratis beloning voor Israël.” Zijn belangrijkste pijnpunt is dat de gesprekken plaatsvinden „zonder dat de Israëlische bezetting van Palestina beëindigd wordt.”

Uit de Jordaanse en Palestijnse verklaringen blijkt dat Israël er nog niet is nu met enkele Arabische landen vrede is gesloten. Het is onnozel te denken dat Israël verlost zou zijn van het terreurprobleem als het vrede heeft met de Palestijnen, het ontbreken van een vredesakkoord helpt zeker ook niet. De spanning dezer dagen in Jeruzalem en de aanslagen van de afgelopen twee weken in Israël zijn herinneringen aan het feit dat politici en diplomaten nog veel werk te doen hebben.