In Den Bosch, Groningen, Nijmegen, Urk en Utrecht wist FVD geen zetel te bemachtigen. In Amsterdam, de enige plaats waar de partij ook vier jaar geleden al meedeed, verliest FVD flink. Donderdagochtend waren nog niet alle stemmen geteld in de hoofdstad. De partij van Baudet moet er waarschijnlijk twee van de drie zetels inleveren, maar kan ze ook nog alle drie kwijtraken. In de gemeenten Almere, Hoogeveen, Lelystad en Velsen haalde FVD twee zetels. In de overige plaatsen werd één zetel in de wacht gesleept.

Gejuich

Aan het begin van de uitslagenavond van de FVD, die gehouden werd in kasteel De Berckt in Baarlo en waar honderden leden op af kwamen, werd met gejuich gereageerd op de exitpolls. Baudet zei in een speech naar aanleiding van die exitpolls dat in elke gemeente het doel was bereikt, namelijk „erin komen.” Later op de avond was het enthousiasme getemperd en zei de FVD-voorman dat hij „misschien ietsje meer had verwacht”, maar „overall wel tevreden” was.

Dat FVD nergens veel zetels wist te bemachtigen, komt niet als een verrassing. Met pro-Russische uitspraken vervreemdde Baudet niet alleen zijn politieke vijanden, maar ook een deel van zijn kiezers. Recent zei de Middelburgse FVD-lijsttrekker Martin Bos al dat de houding van Baudet tegenover het conflict in Oekraïne de partij deze gemeenteraadsverkiezingen weleens stemmen kon gaan kosten.

Niet alleen de uitkomst van de gemeenteraadsverkiezingen bevestigen deze verwachting, ook de landelijke peilingen schetsen geen zonnig beeld voor FVD. In de meest recente peiling van Ipsos zakt de partij van Baudet terug naar vier Tweede Kamerzetels. In 2021 haalde de partij er nog acht.

Salonfähig

Chris Aalberts, die een boek over FVD schreef, vindt het „voor de hand liggend” dat de partij geen hoge scores behaalde in de gemeentes. „De partij is niet salonfähig meer. Denk aan het feit dat Pathé een documentaire over FVD’er Gideon van Meijeren niet wil vertonen in Tuschinski.”

Daarbij speelt volgens Aalberts ook een rol dat Baudets partij volgens hem helemaal niet inzet op lokale thema’s. „Ik denk dat mensen alleen nog op FVD stemmen vanwege de landelijke aantrekkingskracht.”

Kan FVD werkelijk iets bereiken met één persoon in de meeste raden? Baudet zelf was woensdag positief gestemd: „We hebben nu op veel plaatsen een voet tussen de deur.” Volgens de FVD-voorman kan zijn partij van daaruit „een eigen zuil bouwen.”

Aalberts ziet het somberder in. „Met één zetel begint FVD echt niets. Het zijn ineffectieve zetels.”