Het kabinet heeft vrijdag ingestemd met dit voorstel van minister Donner van Justitie. Tot nu toe komen gedetineerden die meer dan een jaar celstraf moeten uitzitten, automatisch na tweederde van hun straf vervroegd vrij. Als ze eenmaal vrij zijn, kan dat niet meer worden teruggedraaid.

Donner wil die praktijk veranderen. Door voorwaarden te stellen blijft een ex-gevangene langer onder justitieel toezicht zodat de kans op herhaling zal afnemen. De voorwaardelijke vrijlating begint eveneens op tweederde van de straf, maar kan als het aan het kabinet ligt, eventueel eerder ingaan als er sprake is van een cellentekort of bij wijze van uitzondering. Deze vervroeging ligt politiek gevoelig.

De voorwaarden worden toegespitst op het gedrag en de situatie van de persoon. Het kan gaan om een locatieverbod, een meldingsplicht of een alcohol- of drugsverbod. Ook kan men tot een cursus of tot hulpverlening verplicht worden.

De minister van Justitie stelt de voorwaarden op in overleg met de reclassering en het Openbaar Ministerie (OM). Het OM neemt het besluit of de gevangene in aanmerking komt voor de voorwaardelijke invrijheidsstelling en of die weer wordt ingetrokken. Eventueel kan via elektronisch toezicht worden gecontroleerd of een vrijgelaten gedetineerde zich houdt aan de gestelde eisen. Ook de reclassering heeft hierin een rol.