Houding tegenover Poetin splijt Republikeinen VS
Binnen de Republikeinse Partij is geen plaats voor mensen die de Russische president Vladimir Poetin verdedigen of bewonderen, stelt voormalig vicepresident Mike Pence. Daarmee weerspreekt hij Donald Trump die Poetin „geniaal” en „slim” noemde.
Pence maakte opmerkingen vrijdagavond tijdens een bijeenkomst van een aantal grote donoren van de Republikeinse partij. „Er is in deze partij geen ruimte voor apologeten van Poetin. Er is enkel ruimte voor verdedigers van vrijheid.”
Pence noemde het ook onjuist om de NAVO de schuld te geven van de Russische inval in de Oekraïne. „Waar zouden onze vrienden in Oost-Europa vandaag zijn als ze niet in de NAVO zaten?”, aldus Pence. „Waar zouden Russische tanks vandaag zijn als de NAVO de grenzen van de vrijheid niet had verlegd?”
Met zijn uitspraken ging de voormalige vicepresident lijnrecht in tegen zijn vroegere baas Donald Trump, al noemde hij diens naam niet. De oud-president stak enkele dagen eerder in een interview de loftrompet over zijn Russische ambtsgenoot. Kort daarop, tijdens een conferentie van conservatieve Republikeinen, herhaalde Trump deze lof voor Poetin. „Het probleem is niet dat Poetin slim is, wat hij is natuurlijk slim, maar het echte probleem is dat onze leiders dom zijn”, aldus Trump tegen zijn partijgenoten.
Wel noemde de vroegere president de invasie in de Oekraïne „verschrikkelijk.” Hij gaf de schuld daarvoor echter vooral aan Biden. Die is volgens hem te zwak. De NAVO verweet hij zich in de aanloop naar de Oekraïnecrisis „dom” te hebben opgesteld. Volgens Trump zou Poetin Oekraïne nooit hebben aangevallen als hijzelf nog president van Amerika was geweest. Trump vermeed zich uit te spreken over de soevereiniteit van de Oekraïne.
Onze tsaar
Pence deelt overigens wel Trumps kritiek op Biden. Hij zei vrijdag: „Vanaf dag één heeft president Biden zwakte getoond op het wereldtoneel en de wereld is daardoor een gevaarlijker plek. Het is geen toeval dat Rusland wachtte tot 2022 om Oekraïne binnen te vallen. Zwakte wekt het kwaad op en de omvang van het kwaad dat over Oekraïne raast, spreekt boekdelen over de president van Amerika.”
De waardering van Trump voor Poetin wordt gedeeld door een aantal partijgenoten. Een deelnemer aan de conferentie van conservatieve Republikeinen zei Poetin te waarderen omdat deze „de westerse christelijke waarden vededigt.” „Hij is mijn tsaar.”
De Republikeinse senator Tom Cotton voor de staat Arkanasas, lid van de inlichtingen- en strijdkrachtencommissie, weigerde in een televisie-interview tot vier keer toe de uitspraken van Trump te veroordelen. Tijdens een toespraak op een bijeenkomst van witte nationalisten van het Republikeinse lid van het Huis van Afgevaardigden uit de staat Georgia, Marjorie Taylor Greene, klonk zelfs gejuich voor Poetin en de invasie. Greene greep daar niet op in.
Dit optreden van Greene heeft veel Republikeinse partijprominenten in verlegenheid gebracht. De Republikeinse leider van het Huis van Afgevaardigden, Kevin McCarthy, noemde de toespraak van Greene „onaanvaardbaar.” Zijn collega in de Senaat, Mitch McConnell, zei dat er in de Republikeinse Partij geen plaats is voor de opvattingen van Greene.
Senator Mitt Romney noemt degenen die Poetin steunen „bijna verraderlijk.” Zijn collega Lindsey Graham omschrijft Poetin onomwonden als een oorlogsmidadiger. Vrijdag suggereerde hij zelfs dat iemand in Rusland Poetin zou moeten vermoorden om de Oekraïne-oorlog te beëindigen. Dat leverde hem scherpe kritiek op, niet alleen van de regering-Biden, maar ook van eigen partijgenoten. Daarop schreef Graham dat Poetin wat hem betreft achter de tralies moet.