Russische troepen nemen controle kerncentrale Zaporizja over
Russische troepen hebben de controle over de Oekraïense kerncentrale Zaporizja overgenomen, melden de regionale autoriteiten. Bij het complex werd in de nacht van donderdag en vrijdag gevochten. Ook woedde er een brand in een trainingscomplex, maar de nucleaire activiteiten kwamen daarbij niet direct in gevaar.
De brand was volgens de regionale autoriteiten aangestoken door de Russische troepen, maar volgens Rusland ligt de schuld bij Oekraïne zelf. Er is geen verhoogde radioactieve straling gemeten en aanwezig personeel houdt de situatie in de gaten.
De centrale is de grootste van Europa en bestaat uit zes kernreactoren. Hier wordt 20 procent van de landelijke elektriciteitsvoorziening geproduceerd, waardoor het een strategisch doelwit kan zijn. Rusland heeft na de verovering gezegd dat de kerncentrale functioneert zoals normaal.
Volgens Oekraïne vielen Russische troepen de kerncentrale vrijdag in de vroege ochtend aan. President Volodimir Zelenski zei dat dit een bewuste actie was en sprak van „nucleaire terreur”. Ook verklaarde hij dat Rusland „Tsjernobyl wil herhalen”, verwijzend naar de grootste kernramp die ooit heeft plaatsgevonden.
Zelenski en de Amerikaanse president Joe Biden riepen Rusland op zijn militaire activiteit in het gebied rondom de kerncentrale te beëindigen. „Europa moet wakker worden”, zei Zelenski. „Als er een explosie is, betekent dat het einde van Europa.” De Oekraïense president had toen gesproken met onder anderen Biden, de Britse premier Boris Johnson en de Duitse bondskanselier Olaf Scholz.
Russische troepen wisten de oude Tsjernobyl-centrale al eerder in te nemen. Zij maakten de afgelopen dag een opmars richting de kerncentrale Zaporizja. Oekraïne heeft in totaal vier werkende kerncentrales, die goed zijn voor ongeveer de helft van de nationale stroomvoorziening.