Scholz krijgt terecht staande ovatie
Nog maar enkele weken geleden oogstte de Duitse bondskanselier Olaf Scholz kritiek omdat hij niet duidelijk stelling nam tegen de Russische president Vladimir Poetin. Vooraanstaande Duitsers uit het culturele en maatschappelijke leven attendeerden Scholz en andere politici op het hegemoniale streven van Poetin dat de democratische vrijheid in Oost-Europa aantast.
De terughoudende opstelling van Scholz was ergens te begrijpen. Duitsland stelde zich om historische redenen, de Tweede Wereldoorlog, altijd terughoudend op bij conflicten. Strijdende partijen deden vergeefs een beroep op Duitse wapenleveranties. „Van de Duitse bodem zal er nooit meer oorlog uitgaan”, was altijd het parool.
Duitsland heeft bijna altijd gekozen voor de economische samenwerking met Rusland. Daarbij had men het volste vertrouwen in de dialoog. De Duitse minister van Buitenlandse Zaken Annalena Baerbock zei onlangs nog: „Wie praat, schiet niet.” Zij en Scholz hebben veel gesproken met Poetin. Werkelijk alles hebben ze gegeven, maar toch is Poetin zijn oorlog begonnen.
Heeft deze koude douche ertoe geleid dat er nu een ander –realistischer– geluid vanuit Berlijn klinkt? Het zou kunnen. Wat de oorzaak ook is, belangrijker is dat het gebeurt. Zaterdagavond stelde Duitsland dat het Russische banken uitsluit van het internationale betalingssysteem Swift. Deze stap treft Rusland stevig, maar raakt Duitsland zelf ook hard.
Zondag deed Scholz daar een stevige schep bovenop. Het land gaat 100 miljard euro in de Bundeswehr investeren, zei hij tijdens een speciaal ingelaste zitting van de Bondsdag. Ook gaat Duitsland voortaan jaarlijks meer dan 2 procent van het bruto binnenlands product in het militaire apparaat investeren. Dat is een ongekende kentering in het Duitse buitenland- en defensiebeleid.
„Poetins oorlog is een keerpunt voor Europa”, zei Scholz. Hij voegde eraan toe dat Duitsland solidair is met Oekraïne. Scholz zei dat Duitsland zelfs wapens zal leveren aan Oekraïne. „Oorlogsstokers als Poetin moeten grenzen worden gesteld”, aldus Scholz.
Scholz ontving terecht een staande ovatie van de regeringspartijen, maar ook van de oppositiepartij CDU. Duitse kranten spraken maandag over een historisch moment. Ten eerste omdat er nu wapens richting Oekraïne gaan, want dit is het land waar nazi-Duitsland zware oorlogsverwoestingen heeft aangericht. Ten tweede omdat hij breekt met het idee dat de Duitse veiligheid vooral gebaat is bij samenwerking met Rusland.
De bondskanselier stelde het gesprek met Rusland niet te weigeren. „Maar”, zei hij treffend, „voor echte dialoog is bereidheid aan beide kanten nodig.”
De jaarlijkse injectie in het leger kost Duitsland veel geld. In Duitsland, maar net zo goed in Nederland, is men gewend, of verwend, dat de Verenigde Staten, voor de vrede en veiligheid in Europa zorg dragen. Het is hoog tijd dat de Europese burger meer gaat betalen voor zijn vrijheid en veiligheid.
