De prijs van een megawattuur gas op de Nederlandse termijnmarkt steeg maandag met 36 procent tot bijna 127 euro, om daarna weer iets te dalen tot 107 euro. Westerse landen kwamen overeen nieuwe sancties op te leggen om de Russische economie en het financiële systeem verder te isoleren.

Mildere sancties konden de Russische president Vladimir Poetin er niet van overtuigen zijn troepen uit Oekraïne terug te trekken. Hoewel de sancties nog geen betrekking hebben op energie, wordt gevreesd dat er nog meer in het verschiet ligt. Ook omdat Rusland met tegenmaatregelen kan komen.

Rusland is Europa’s grootste gasleverancier. Ongeveer een derde van de gasleveringen stroomt doorgaans via Oekraïense pijpleidingen. Elke onderbreking van de gasstromen zou problemen in Europa op kunnen leveren. Zo zou Europa zonder Russisch gas niet in staat zijn om genoeg elektriciteit te produceren om aan de vraag te voldoen. Energie-intensieve industrieën zoals metaalsmelterijen of kunstmestfabrikanten zouden daarop gedwongen kunnen worden om hun productie te vertragen of stop te zetten.

Sommige Russische geldschieters worden ook uitgesloten van het SWIFT-bankberichtensysteem, dat wordt gebruikt voor transacties ter waarde van biljoenen euro’s over de hele wereld. De sancties zijn ook gericht tegen de buitenlandse reserves van de centrale bank. Sommige banken trekken zich nu al terug uit de financiering van de handel in grondstoffen zoals olie en metalen uit Rusland, een maatregel die op de markten voor opschudding zorgt.