Nicolaï pleit in Turkije voor religievrijheid
Als Turkije wil toetreden tot de EU moeten geloofsgemeenschappen in dat land rechtspersoonlijkheid krijgen en de mogelijkheid hebben eigendom te verwerven. De staatsbemoeienis met religie moet verminderen en alle burgers moeten, ongeacht hun geloof, toegang krijgen tot overheidsfuncties.
Dat zei staatssecretaris Nicolaï van Europese Zaken woensdag bij de opening van een religieus centrum in Turkije.
De EU is geen geloofsgemeenschap maar een waardegemeenschap, aldus Nicolaï. Turkije uitsluiten vanwege het geloof van de meeste inwoners is daarom onacceptabel. Het land kan, net als iedere andere staat, de waarden van de EU onderschrijven. Voor een groot gedeelte doet Turkije dat ook.
Tegelijkertijd houdt de Turkse staat geloofsgemeenschappen nauwlettend in de gaten, stelde Nicolaï. De reden daarvoor is dat het land bang is dat de islam vergaande invloed zal uitoefenen op de seculiere staat als er volledige vrijheid van godsdienst is. Die angst is volgens de staatssecretaris niet nodig. Als Turkije de waarden van de EU omarmt, zal dat probleem kunnen worden opgelost en volledige vrijheid van godsdienst worden bereikt.
Nicolaï stelde dat godsdienstvrijheid een van de fundamentele rechten is die de EU-lidstaten binden. De EU is geen christelijk bolwerk, maar net als het oude Ottomaanse Rijk put de Unie volgens hem kracht uit de diversiteit van religies waarop zij is gebaseerd.
Minister Bot van Buitenlandse Zaken schreef woensdag in een brief aan de Tweede Kamer dat hij nog geen schriftelijke toezeggingen van zijn Turkse collega Gül heeft gekregen op het punt van godsdienstvrijheid in Turkije. De bewindsman had Bot tijdens hun laatste ontmoeting toegezegd dat hij hem daarover een brief zou sturen.
Bot schrijft de Kamer dat het de bedoeling is dat het Turkse parlement nog voor de EU-top van 17 december een nieuwe wet op de stichtingen aanneemt. Die wet moet het voor geloofsgemeenschappen mogelijk maken eigendom te verwerven en rechtspersoonlijkheid te verkrijgen. Verder moet het opleiden van geestelijken voor niet-moslimminderheden in Turkije nog worden toegestaan. Zoiets mag tot op heden niet, terwijl voorgangers van buiten Turkije „praktische problemen” tegenkomen wanneer zij in dat land aan de slag willen.
Het is in Turkije al wel mogelijk om kerken te openen, stelt Bot. De nieuwe wet op de verenigingen maakt dat mogelijk. Tegelijkertijd is de wet op de bestemmingsplannen gewijzigd. Discriminatie op grond van godsdienst is sinds kort in Turkije strafbaar gesteld. Dat maakt het makkelijker voor christenen om overheidsfuncties te bekleden. Mocht het nodig zijn, dan zal Turkije op dit punt aanvullende maatregelen treffen.