De NAVO heeft al meer troepen en materieel naar de oostelijke lidstaten gestuurd in antwoord op de Russische troepenopbouw aan de Oekraïense grens en nu ook in Belarus, memoreerde Stoltenberg na overleg met de Poolse president Andrzej Duda. Maar bovendien „overwegen we een verandering in onze zichtbare aanwezigheid voor de langere termijn in het oostelijke deel van het bondgenootschap”.

Rusland eist juist dat de NAVO zich terugtrekt uit lidstaten als Polen en garandeert dat bijvoorbeeld Oekraïne nooit tot de militaire alliantie zal toetreden. China gaf het Kremlin daarin afgelopen weekend gelijk. Maar daarmee proberen zij „landen het recht te ontzeggen om hun eigen keuzes te maken”, stelt Stoltenberg. „We moeten niet terug naar een tijd van invloedssferen waarin de grootmachten anderen kunnen vertellen wat ze mogen en niet mogen.”

Het Nederlandse NAVO-kopstuk Rob Bauer zei eerder maandag dat Rusland eind deze maand klaar kan zijn voor een invasie van Oekraïne. Het land zou volgens Stoltenbergs militaire rechterhand dan genoeg troepen naar de grens hebben gedirigeerd voor „een serieuze invasie”.

Bauer tekent aan dat de NAVO niet weet of Rusland inderdaad Oekraïne wil binnenvallen. Moskou heeft niet alleen meer dan 100.000 militairen samengetrokken in de grensstreek, maar inmiddels ook de voor een invasie benodigde ondersteuning. „Dat is iets dat we meer en meer zien verzameld” langs de Russisch-Oekraïense grens en in het met Rusland bevriende buurland Belarus, zegt de Nederlandse admiraal. „Dat is heel verontrustend.”

Door de komst van tienduizenden Russische soldaten naar Belarus, die daar volgens het Kremlin slechts komen oefenen, voelt Oekraïne zich nu ook vanuit het noorden bedreigd. De hoofdstad Kiev ligt niet heel ver van de Belarussische grens.