Een schrijnende wond in Gouderak
„Een open wond, die elke dag schrijnt.” Zo noemt wethouder L. Barth het kale terrein waar eens de groene Zellingwijk stond. Na de ontdekking van gif in de ondergrond moest de Gouderakse wijk ontruimd en gesloopt worden. Bewoners willen graag terug, maar de sanering van de grond laat op zich wachten. Op de laatstgehouden commissievergadering openbaarde zich de zoveelste vertraging.
Het echtpaar Oosterom-de Bruijn maakte het opgaan, blinken en verzinken van de Zellingwijk van begin tot eind mee. Ze woonden twintig jaar in een rijtjeshuis aan de rand van de wijk met uitzicht op de IJssel. Hij: „In 1956 is begonnen met de vuilstort in de Zelling, het laaggelegen buitendijkse gebied langs de Hollandsche IJssel. Meestal onschuldig spul, zoals bananen.
’s Nachts werden er ook schepen gelost. Rotterdams stadsafval, werd ons verteld. Maar bij mensen aan de nabijgelegen Dorpsstraat verschenen er grote gaten in het wasgoed. Later bleek dat het afval vol met olie en chemicaliën zat, afkomstig uit de Rotterdamse havens.”
Protesten van onder andere de plaatselijke huisarts werden weggewuifd en in 1960 ging de eerste paal de grond in. Drie jaar later nam het pasgetrouwde echtpaar Oosterom zijn intrek in een van de nieuwe rijtjeswoningen. „Vanuit onze woonkamer zagen we de schepen voorbijvaren.”
In 1980 werd er gif ontdekt in Lekkerkerk. „De provincie kwam hier ook kijken. Er was een vat met rommel bloot komen liggen. Iedereen dacht dat het hier wel mee zou vallen. Maar aan de waterkant zag je de troep tussen de keien doorsijpelen. We kregen een jaar de tijd om een andere woning te zoeken. In 1983 verhuisden we naar een grotere woning aan de andere kant van Gouderak.”
Vooral mevrouw Oosterom miste het uitzicht en de bedrijvigheid op de IJssel. Met belangstelling volgt ze de plannen voor een nieuwe Zellingwijk. „Een huurappartement met uitzicht op de IJssel? Dat zie ik wel zitten.”
Het echtpaar Oosterom en vele andere oud-bewoners moeten echter voorlopig nog geduld hebben. Op de laatste commissievergadering bleek dat de sanering van de nieuwe Zellingwijk opnieuw vertraging heeft opgelopen. De eerste spade kan pas eind 2005 de grond in gaan, terwijl eerder 2004 werd genoemd.
Raadsleden L. Mudde (PvdA) en N. Zuidam (CDA) zijn de vertragingen meer dan zat. „Vooral voor de ex-bewoners is het frustrerend. Zij kregen de toezegging dat ze binnen een paar jaar weer in hun wijk konden wonen. Maar ze moeten steeds langer wachten.”
Zuidam: „Iedereen zou duidelijk geïnformeerd worden via een ambitieus communicatieplan. Maar nu horen wij op een commissievergadering en passant van een volgende vertraging.”
Mudde: „We kunnen als raad wel zeggen: Dit is de laatste vertraging die we accepteren, maar de sanering is in handen van de provincie. Wij staan machteloos.”
Aan wethouder Barth (SGP) zal het niet liggen, beweert hij. „Voor mij is de Zellingwijk op dit moment het belangrijkste project van gemeente Ouderkerk. Ik heb persoonlijk de opdracht gegeven om voortvarend aan de slag te gaan. Maar de materie is nogal complex. Sanering kost tientallen miljoenen euro’s. Dat moet grondig worden voorbereid en het is logisch dat aannemers daar tijd voor nodig hebben.”
Zeshonderd scheepsbewegingen zijn er nodig om de 150.000 ton vervuilde grond over de Hollandsche IJssel af te voeren. De rivier moet er speciaal voor uitgebaggerd worden.
Eind deze maand wordt bekend welke van de vijf meedingende aannemersbedrijven de megaklus mag gaan doen. Barth: „In januari moet dat bekrachtigd worden door het college en Gedeputeerde Staten van provincie Zuid-Holland. Eind 2005 kan de sanering starten, twee jaar later de bouw.”
Intussen ligt het geasfalteerde terrein er nog even troosteloos bij als vijftien jaar geleden. Door verzakkingen zijn de funderingen van de huizenblokken zichtbaar geworden. Een man laat zijn twee honden uit. De bewoonster van een woonboot die naast het terrein ligt, arriveert met haar boodschappen. „Wij moeten tijdens de sanering voor drie jaar verkassen, maar wie garandeert ons dat wij hier weer terug mogen komen? Onze ligplaats staat niet in het nieuwe bestemmingsplan.”
Wethouder Barth kan haar geruststellen. „Binnenkort krijgen ze dat zwart op wit. Maar in februari moeten ze hier weg zijn. Het terrein moet grondig worden afgegrendeld voordat we beginnen met saneren. Met al dat vrijkomende gif kun je niet voorzichtig genoeg zijn.”