De Russen voerden meer bezwaren aan, maar de vraag of het land gezag uitoefende in het gebied lijkt doorslaggevend te worden. „Je ziet dat de rechters daar ook mee worstelen”, zegt juriste Babette Koopman, die Nederland vertegenwoordigde.

Het is voor het eerst dat Nederland voor een internationale rechter Ruslands aandeel in de vliegramp in 2014, die alle 298 inzittenden van het passagiersvliegtuig het leven kostte, aan de kaak stelt. Het mensenrechtenhof moet niet alleen beslissen of het de Nederlandse klacht in behandeling neemt, maar ook klachten van Oekraïne over de Russische rol in het oorlogsgeweld in dat land. Rusland probeert het hof in Straatsburg daarvan te weerhouden. Als het hof Rusland uiteindelijk zou veroordelen, heeft dat grote politieke betekenis en moet Moskou mogelijk ook de schade vergoeden.

Nederland liet in de rechtszaal ook de nabestaanden aan het woord. Zij lijden niet alleen onder de vliegramp, maar ook onder de ontkenningen en schijnbare desinteresse van Rusland, beklemtoont hun woordvoerder Piet Ploeg. „Wat wij de ramp na de ramp noemen.” De nabestaanden snakken naar het afsluiten van de zaak. Dat Rusland de schuld voor de ramp afschuift op Oekraïne, ontlokte boze opmerkingen uit de zaal.

Rusland werpt tegen dat de raket die MH17 fataal werd, niet is afgeschoten van Russische bodem maar vanuit Oekraïne. De rebellen daar waren eigen baas, houdt Moskou vol. Op de keper beschouwd zou je van werkelijke staatscontrole over zulk chaotisch oorlogsgebied, en dus verantwoordelijkheid, sowieso nooit kunnen spreken.

Nederland stelt dat Rusland wel degelijk de baas was in het rebellengebied. Onder andere het bewijs in de strafzaak tegen de Russen die de raket zouden hebben afgeschoten zou dat voldoende hebben aangetoond. De race is nog niet gelopen, erkent Koopman. „Maar we denken dat we een sterke zaak hebben.”

Het kan volgens Koopmans maanden tot een jaar duren voordat het hof besluit of het de zaak in behandeling neemt. Gebeurt dat, dan kan behandeling weer jaren duren.