Een leger vrijwilligers gaat in weer en wind op pad om de benodigde enveloppen bij de mensen af te geven en deze binnen twee weken, hopelijk mét de verlangde toezegging, weer in te zamelen.

De corona-epidemie heeft onze samenleving op allerlei terreinen ingrijpend veranderd. Ook in de kerk zijn de gevolgen merkbaar. Zo is er een versneld proces van digitalisering te zien. De techniek maakt het mogelijk om kerkdiensten online te volgen, allerlei vergaderingen vanuit huis bij te wonen en bijdragen aan collecten via apps en websites te geven. Ook bij de Actie Kerkbalans wordt deze tendens zichtbaar. In veel gemeenten bestaat de mogelijkheid (of wordt de mogelijkheid onderzocht) om het toezeggingsformulier bijvoorbeeld digitaal in te vullen. Dat scheelt een hoop gedoe met mensen aan de deur.

Nu zijn er inderdaad positieve kanten aan dat het in deze coronatijd mogelijk is om het kerkelijke leven dankzij de techniek nog redelijk gaande te houden. Er zijn zelfs ongedachte neveneffecten; soms worden kerkdiensten online door veel meer mensen gevolgd dan onder normale omstandigheden in een kerkgebouw mogelijk was geweest.

Toch is dat geen reden om van de nood een deugd te maken. De kerk is geen vereniging waar mensen lid van zijn en jaarlijks netjes hun contributie betalen, geen willekeurige verzameling van individuen. De kerk is een gemeenschap van mensen die zich geroepen weten om samen Gods Woord te horen, Zijn lof te verkondigen en naar minderbedeelden om te zien. Met name de zondagse diensten zijn hiervoor bedoeld, maar ook voor doordeweekse dagen geldt dat kerkleden als het ware bij één huisgezin behoren.

Laten we daarom waken voor de trend om efficiency en digitale beheersbaarheid ook toe te passen op het kerkelijk leven. Want met het badwater wordt gemakkelijk het kind weggespoeld. In Amerika is er al een megakerk die haar gebouw heeft verkocht en zich volledig richt op onlinediensten. Die kant moeten we niet op. Natuurlijk, het scheelt een hoop tijd als gemeenteleden digitaal worden benaderd en wellicht vinden sommigen dat prima. Maar als er straks nauwelijks meer vrijwilligers nodig zijn voor acties als deze, dan raken we iets wezenlijks kwijt. Het is waardevol dat kerkleden op allerlei terreinen betrokken blijven bij het kerkenwerk, zeker ook de ‘doeners’. Bovendien zorgen zulke activiteiten ervoor dat er elk jaar toch weer even contact is met alle gemeenteleden, ook met mensen die kampen met eenzaamheid en met ‘papieren leden’ die nog maar een dun lijntje met de kerk hebben. Deze vrijwilligers zijn ambassadeurs van de kerk; ze komen niet alleen geld innen, maar zien ook de mens achter de voordeur. Dat is onbetaalbaar en onvervangbaar.