Maar dat was dan ook het enige lichtpuntje. Het rapport Vuurwerkongevallen van stichting VeiligheidNL meldt dat het aantal vuurwerkgewonden verdubbeld is ten opzichte van vorig jaar. De Spoedeisende Hulpafdelingen en huisartsenposten moesten tijdens de jaarwisseling 773 mensen hulp bieden vanwege vuurwerkletsel. Dat is twee keer zoveel als de 383 behandelingen bij de jaarwisseling van 2020 op 2021, toen voor het eerst een landelijk vuurwerkverbod van kracht was.

Over de duiding van deze cijfers lopen de meningen sterk uiteen. De vuurwerkbranche was al teleurgesteld over het knalverbod en zag met lede ogen aan dat er toch voor miljoenen euro’s aan geïmporteerd vuurwerk de lucht in ging. De politie had afgelopen jaar ook twee keer zoveel illegaal vuurwerk in beslag genomen als het jaar ervoor. De verkopers schatten dat er twee keer zoveel is afgestoken als bij de vorige jaarwisseling. Als dat klopt, sluit dat –wrang genoeg– aan bij de verdubbeling van het aantal slachtoffers.

Het omgekeerde is in elk geval juist: bij een goede handhaving van het verbod en het verder terugdringen van het afsteken van vuurwerk, zal het aantal slachtoffers sterk dalen. Dan zijn er niet alleen geen verblinde ogen meer, maar evenmin afgerukte handen of dodelijke slachtoffers. Want ook dit jaar werd het trieste gemiddelde van één dode per jaar ‘gehaald’: een 12-jarige omstander verloor het leven door een ongeval met een klaphamer.

Tja, zeggen de voorstanders dan, maar het zal nooit lukken om zo’n verbod strikt te handhaven. Inderdaad, dat is een illusie. Maar zo redeneren we toch ook niet bij het verbod op asbest in schuurtjes, het ontmoedigen van alcohol in het verkeer en het tegengaan van groeihormonen in de kalversector? Gedrag is wel degelijk om te buigen. En nee, consumentenvuurwerk is geen eeuwenoude traditie maar dateert pas uit de jaren zeventig van de vorige eeuw.

Als Nederland terugkeert naar toelating van vuurwerk zoals vóór 2020 betekent dat jaarlijks –in enkele uren tijd– meer dan 70 miljoen euro aan vuurwerk verknald, 15 miljoen euro aan materiële schade, tonnen zware metalen en fijnstof in lucht, water en bodem, 1200 mensen met ernstig letsel waarvan 260 gevallen van oogletsel, tientallen geamputeerde vingers of handen, zeventien verblinde ogen en één dode. Het meest wrange aan deze opsomming is dat pakweg de helft van de slachtoffers omstander is, dat meer dan de helft jonger is dan 20 jaar en een op de vijf zelfs jonger dan 10 jaar.

We zijn er klaar mee, zeggen politici van GroenLinks en Partij voor de Dieren in een motie die ze dezer dagen indienen. Dit keer verdienen ze steun. Zoals een van hen zei: „Als het ooit tijd was voor de klap op de vuurpijl is het nu.”