In Kazachstan liepen massale protesten afgelopen week uit de hand. De regering deed een beroep op het door Rusland geleide militaire bondgenootschap CSTO. Dat stuurde vervolgens troepen naar het grondstofrijke land. Russische militairen waren onder meer betrokken bij het heroveren van het vliegveld van de metropool Almaty.

Blinken zei vrijdag dat Washington zich afvraagt waarom de regering van Kazachstan vroeg om militaire hulp uit het buitenland. Hij suggereerde dat Kazachstan mogelijk nog lang blijft vastzitten aan de Russische hulptroepen. Dat noemde hij een „les uit het recente verleden”.

Moskou reageerde daar furieus op. Het Russische ministerie zei dat Blinken kennelijk probeerde een „leuke grap te maken over de tragische gebeurtenissen in Kazachstan” en de spot dreef met de „volkomen legitieme” reactie van de CSTO op een verzoek om hulp.

„Als Antony Blinken zo dol is op geschiedenislessen, hebben we er hier nog wel een: als Amerikanen in je huis zijn, kan het moeilijk zijn om in leven te blijven”, sneerde het departement. Dat noemde in een verklaring onder meer inheemse Amerikanen, Vietnamezen en Irakezen als voorbeelden van volken die dat zouden hebben ondervonden.

De Russische president Vladimir Poetin heeft ondertussen een lang telefoongesprek gevoerd met zijn ambtsgenoot in Kazachstan, Kassym-Jomart Tokajev. Die heeft Poetin volgens het Kremlin „tot in de detail” bijgepraat over de situatie in zijn land. De leiders spraken af doorlopend met elkaar in contact te blijven en binnenkort een CSTO-conferentie te houden.

Sommige experts vermoeden dat Tokajev een beroep deed op de Russen omdat hij niet kan vertrouwen op zijn eigen veiligheidsdiensten. De onrust in Kazachstan heeft inmiddels aan zeker 40 mensen het leven gekost, berichten staatsmedia zaterdag. De autoriteiten hebben naar eigen zeggen zeker 4400 mensen opgepakt.