In een op internet gepubliceerde open brief aan „christelijke kerken wereldwijd” waarschuwen verschillende Chinese kerkelijke leiders, onder wie de bekende ds. Lin Xiangao (beter bekend als ds. Samuel Lam), voor dit „zwarte schaap in de Chinese kerken.” De november/december-uitgave van het Engelse protestantse blad English Churchman meldt op de voorpagina dat Chinese huiskerkleiders ”De hemelse man” afwijzen.

Liu Zhenying -dat is de echte naam van broeder Yun- werd op 22 februari 1958 geboren in een klein boerendorpje in het district Nanyang, in het zuiden van de Chinese provincie Henan. Behalve als broeder Yun raakte hij bekend onder de naam ”de hemelse man”. Deze laatste naam kreeg hij van zijn christenvrienden omdat hij tegenover de politie zijn naam niet had willen noemen. Vaak vertelde Yun dat zijn woonplaats in de hemel was.

In zijn boek beschrijft Yun de vele ontberingen die hij heeft meegemaakt. Zo bracht hij eens 74 dagen zonder eten en drinken door en verbleef hij enkele jaren in de gevangenis. In het boek presenteert hij zich als de woordvoerder van 58 miljoen Chinese christenen.

In 1997 wist Yun op een wonderlijke wijze uit China te ontsnappen. Tegenwoordig woont hij in Duitsland en houdt hij zich bezig met het geven van lezingen en het inzamelen van geld voor de Chinese zendingsbeweging Back to Jerusalem (terug naar Jeruzalem).

Yuns boek is wereldwijd een groot succes. Van de Engelstalige versie zijn al honderdduizenden exemplaren verkocht. Ook is het in bijna dertig talen uitgeven. Vorig jaar werd het boek in Groot-Brittannië uitgeroepen tot het christelijk boek van het jaar.

In Nederland heeft uitgeverij Medema uit Vaassen het boek op de markt gebracht. De website van de Vaassense uitgeverij vermeldt dat „duizenden lezers diep ontroerd zijn door het ware, bijna ongelofelijke verhaal van Yun en de wonderen die God in zijn leven gedaan heeft.” Een „inspirerend, schokkend, hartverscheurend, heroïsch verhaal”, aldus de site.

Opmerkelijk genoeg geven ondanks deze positieve reacties uit westerse landen verschillende prominente Chinese voorgangers aan dat het verhaal van Yun ongeloofwaardig is. Gezamenlijk ondertekenden zij in de achterliggende weken een open brief met daarin een „liefdevol advies van leiders en medewerkers van de Chinese kerken” aan „de wereldwijde christelijke kerken.” In de brief waarschuwen zij voor broeder Yun. Tot de ondertekenaars behoren, behalve ds. Samuel Lam, onder anderen de prominente Chinese voorgangers Allen Yuan en Moses Xie Moshan.

In de brief beschuldigen zij Yun van misleiding en het afleggen van valse getuigenissen. „Op basis van objectief onderzoek en bewijsmateriaal kunnen wij u de waarheid in liefde mededelen: De hemelse man, Liu Zhenying, die wordt ondersteund door Xu Yongze van de ”Born again-beweging” uit Henan, is op dit moment erg actief in het Westen. Hij is een man die valse getuigenissen aflegt en de westerse kerken misleidt. Hij misbruikt de naam van God; hij is op de hoogte van de waarheid, maar zondigt doelbewust door. (…) Wij distantiëren ons van de wijze waarop de hemelse man zichzelf verkoopt en liegt om eer, rijkdom en status te ontvangen onder het mom van lijden, eenheid en zending”, aldus de brief.

De ondertekenaars doen de kerken, organisaties en gelovigen overzee „het ernstige verzoek om voorzichtig te zijn en zich niet te laten leiden door propaganda. (…) Wij roepen de hemelse man op om te stoppen met zijn diepgaande misleiding en zich in het openbaar te verontschuldigen. Zo niet: het is vreselijk om te vallen in de handen van de levende God. (…) We roepen alle gelovigen en medearbeiders op om te bemiddelen voor de duizenden die zijn misleid en bedrogen. Bid om Gods helende genade die de gewonden kan genezen. Vraag God om hen te helpen lessen te leren trekken uit deze gebeurtenis en bid dat ondanks deze ontmoediging het enthousiasme en de liefde blijven. Vraag God of Hij hun wijsheid en scherpzinnigheid wil geven om trouwe en alerte wachters te worden. En zo uiteindelijk tot zegen van China te zijn.”

Ds. Samuel Lam is voorganger van de grote niet-geregistreerde gemeente in Guangzhou. In een brochure die hij in augustus schreef, geeft hij in soortgelijke bewoordingen zijn bezorgdheid weer. Hij schrijft dat hij niet op de hoogte was van de benoeming van Yun tot leider van de Chinese ondergrondse kerk. En „als hij echt een leider van de ondergrondse kerk is, waarom laat hij dan de ondergrondse kerken in China achter en vestigt hij zich in Duitsland?” vraagt ds. Lam zich af. „Het is beklagenswaardig dat hij zich buiten China beroemt op zijn lijden en zijn verhalen misbruikt om geld te ontvangen.” In China wonen volgens de oude predikant, die zelf ook meer dan twintig jaar gevangen heeft gezeten, vele knechten van God die zijn onderdrukt en gevangen, maar die „loyaal blijven aan God tot hun dood.” Ds. Lam waarschuwt de westerse christenen ernstig: „Wordt wakker (…) en laat je niet meer verblinden en misleiden door hem! Lees alstublieft 2 Korinthe 11:1-3, 14-15!”

Ook de internationaal bekende China-kenner dr. Tony Lambert (Engeland) staat enigszins gereserveerd tegenover het optreden van broeder Yun. Hij weerspreekt echter dat er sprake is van bedrieglijke praktijken en distantieert zich in dit opzicht van ds. Samuel Lam, met wie hij overigens goed bevriend is. „Ik zeg alleen dat het niet juist is als Yun zegt dat hij vele tientallen miljoenen christenen in China vertegenwoordigt. Ook klinkt het mij vreemd in de oren dat de organisatie van Yun miljoenen dollars in het Westen verzamelt en die naar de huisgemeenten zou versturen. Wij adviseren nooit om zomaar geld aan Chinese christenen, die veelal erg arm zijn, te geven.”

Ook Yuns bewering dat vele duizenden Chinese zendelingen uit China worden uitgezonden naar islamitische of westerse landen is volgens dr. Lambert niet juist. „Dat zijn er hoogstens enkele honderden. Yuns organisatie, Back to Jerusalem, verricht overigens goed werk. Maar dat gebeurt in alle stilte, als zendelingen worden uitgezonden naar afgelegen gebieden in China. De meeste christenen van de huisgemeenten zijn van eenvoudige komaf en hebben totaal geen opleiding; die zijn daarom ook niet geschikt om naar het Midden-Oosten uitgezonden te worden. De taal is een barrière, maar het is voor hen ook te gevaarlijk.”

Een woordvoerster van Piquant, de uitgeverij die de Engelse versie van ”De hemelse man” op de markt brengt, zegt wel vaker negatieve reacties op het boek te krijgen. Ze deelt die echter niet: „Ik zie het als roddelpraat. Die hoort het weer van die en vertelt het weer door aan een volgende. Broeder Yun is een man die de vrede op het oog heeft. Hij doet niets geheimzinnigs en is altijd bereid om zaken te weerleggen.”

Op de website van Back to Jerusalem reageert Yun beknopt op de aantijgingen. Hij gaat niet concreet in op de beschuldigingen aan zijn adres. Hij dankt al de christenen die „voor mijn familie en mij hebben gebeden en hun bezorgdheid tonen. God is goed voor ons en Hij betoont zijn weldaad aan ons iedere morgen opnieuw.”

Over de brochure schrijft hij: „Ik wil graag zeggen dat ik absoluut geen wrok voel in de richting van Gods knechten die de brochure over mij schreven. Ik vergeef het hun geheel. De brochure zal het diepe respect dat ik voor deze mannen heb niet verminderen. Ik weet dat we op een dag elkaar voor onze Vader in de Hemel zullen omhelzen en alle misverstanden zullen zijn vergeten als we het Lam van God samen aanbidden. Als iemand vragen heeft over mijn verhaal of andere inlichtingen wil inwinnen, ben ik bereid publiekelijk of onder vier ogen een antwoord te geven op de vragen die er zijn. Laten we alle hindernissen van ons werpen en hand in hand voortmarcheren voor de zaak van het Koninkrijk van God”, aldus Yun.

In de praktijk blijkt het moeilijk om contact met broeder Yun op te nemen. Een woordvoerder van Back to Jerusalem meldt dat Yun een „druk programma heeft” en geen Engels spreekt.