„Dit is buitencategorie”, omschrijft Janssen zaterdagavond de tornado’s die over Amerika raasden. Er vielen vermoedelijk tientallen doden, onder meer in de Amerikaanse staat Kentucky. „Een van de krachtigste tornado’s heeft afgelopen weekend in anderhalf uur tijd meer dan 300 kilometer over land afgelegd. Zo’n exemplaar is ruim een kilometer breed en verwoest alles wat op zijn pad komt”, vertelt de meteoroloog bij Weerplaza. „In Amerika hielden in 2011 meerdere tornado’s het ook zo lang vol. Toen werd onder andere de stad Joplin in de staat Missouri zwaar getroffen.”

Janssen was afgelopen jaren tijdens speciale tornadotrips in Amerika diverse keren getuige van de gevreesde wervelwinden.

Extreem indrukwekkend

Hij volgde in de nacht van vrijdag op zaterdag via zijn computer radarbeelden van het natuurgeweld in Amerika. „Extreem indrukwekkend. Je bent getuige van het krachtigste weerfenomeen op onze planeet. Ik zag boven het stadje Mayfield via de radarbeelden puin tot op 9 kilometer hoog rondvliegen en dacht: „Dit gaat niet goed. Op de beelden die bedoeld zijn voor meteorologen kan ik onderscheid maken tussen bijvoorbeeld vogels, sneeuwvlokken en regendruppels. Ik zag, zeer uitzonderlijk, op die grote hoogte ook stukken puin rondvliegen. Vermoedelijk dakbedekking en ander licht materiaal, omhoog gevoerd in een roterende, extreme onweersbui.”

De meteoroloog vermoedt dat de tornado die het Amerikaanse stadje Mayfield voor een fors deel verwoestte, hoort tot de allerkrachtigste categorie, oftewel EF5 (Enhanced Fujita). Zo’n exemplaar bereikt een snelheid van meer dan 300 kilometer per uur. Ter vergelijking: in de ‘lichtste’ categorie EF0 rukt een tornado bijvoorbeeld dakpannen van huizen. Dan praat je over een windsnelheid van ongeveer 105 tot 137 kilometer per uur, windkracht 11 tot 12. De windkracht die boven Mayfield jaagde, ligt vele malen hoger. „In Mayfield is sprake van totale verwoesting. Panden zijn letterlijk van hun funderingen gerukt.”

Hagel

Het is indrukwekkend om van dichtbij een tornado te horen „bulderen”, weet Janssen. „Als je de tornadosirenes hoort krijsen, kruipen de rillingen je over de rug. Er gebeuren krankzinnige dingen. Treinrails worden door het natuurgeweld uit de grond getrokken. Als meteoroloog kijk je natuurlijk met een bepaalde bril naar zo’n schitterend natuurfenomeen. Alles wat je in theorieboeken op de universiteit leest, zie je voor je ogen gebeuren.”

Nieuws in beeld

Tornadoschade in een kerk in het Amerikaanse stadje Mayfield.  beeld AFP, Brendan Smialowski

Een verwoestende tornado sleurde het dak van een kerk in Mayfield.  beeld AFP, Brett Carlsen

Tornado’s richtten afgelopen weekend verwoestingen aan in diverse Amerikaanse staten. Vooral het stadje Mayfield (foto) in de staat Kentucky werd zwaar getroffen.  beeld AFP, Brendan Smialowski

Omstanders bekijken de tornadoschade aan een huis in de Amerikaanse stad Bowling Green. beeld AFP, Gunner Word

Een medewerkster inspecteert na een tornado de verwoestingen in een zorgcentrum in het plaatsje Monette, in de staat Arkansas.  beeld AFP, Brandon Bell

Een tornado in 2016 in de Amerikaanse staat Kansas. Tornadojager Wilfred Janssen was er getuige van. beeld Wilfred Janssen

Als Janssen op tornado’s jaagt, zorgt hij altijd voor „twee tot drie vluchtroutes. We gaan bijvoorbeeld op een kruispunt staan. Je wilt niet dat je geen kant meer uit kunt, doordat een hoogspanningsmast over de weg de doorgang verspert.” Of hij wel eens angstig is tijdens het tornadojagen? „We zijn nog nooit door het oog van de naald gekropen. Eén keer kwam een heel krachtige onweersbui met hagel snel dichterbij. We moesten rennen om op tijd ons te kunnen verschuilen in onze auto.”

Auto

De tornadojager weet dat de verwoestende wervelwinden het leven van mensen kunnen ontwrichten. Hij sprak in afgelopen jaren meerdere Amerikanen die te lijden hadden van zo’n wervelstorm. „Zo ontmoette ik een vrouw die vertelde dat ze in een kast was gekropen tijdens een tornado. In de hoop te overleven. Haar huis veranderde in een hoop puin, maar gelukkig overleefde ze het geweld. De auto van haar buurjongen is nooit teruggevonden. Voor krachtige tornado’s zijn pick-uptrucks speelgoedautootjes.”